Batyr Lab 2021
Batyr Lab резиденциясы туралы
Batyr Lab музыкалық резиденциясы – Батырхан Шөкенов атындағы Қор мен Болат Өтемұратов Қоры құрған музыканттар мен композиторларға арналған Орталық Азия аумағындағы алғашқы білім беру-тәжірибелік платформа. Batyr Lab резиденциясы композиторлардың әлеуетін ашуға және оларды жаңа тұжырымдамалық деңгейге көтеруге бағытталған.
Білім беру бағдарламасы композитордың рөлін қайта қарастыруға арналды және заманауи музыкалық жобаның жаңа мүмкіндіктерін, қырлары мен үміттерін ашты - авторлық құқықтан, іс қағаздарын жүргізуден, маркетингтен және менеджменттен бастап тұжырымдамалық құрылымдарға дейін: ынтымақтастықтың күші, мәдени кодтарды пайдалана білу, өкілдік, жергіліктік және глокальдылық.
Шеберлік сабақтарынан басқа, Batyr Lab резиденттері орындаушылармен - Жанат Ермановтың ағаш үрмелі аспаптар квинтетімен және Нұрболсын Төлеуханның брасс-бэндімен жұмыс істеуге мүмкіндік алды. Ұйымдастырушылар үшін заманауи композиторларды үрмелі аспаптарға музыка жасауға ынталандыру және қатысушыларға ұжымдармен жұмыс істеуге мүмкіндік беру маңызды болды.
Шеберлік сабақтарынан басқа, Batyr Lab резиденттері орындаушылармен - Жанат Ермановтың ағаш үрмелі аспаптар квинтетімен және Нұрболсын Төлеуханның брасс-бэндімен жұмыс істеуге мүмкіндік алды. Ұйымдастырушылар үшін заманауи композиторларды үрмелі аспаптарға музыка жасауға ынталандыру және қатысушыларға ұжымдармен жұмыс істеуге мүмкіндік беру маңызды болды.
Batyr Lab-тың келесі кезеңі қатысушылардың әрқайсысына олардың шығармашылық жобаларын іске асыру үшін жарты миллион теңге көлемінде гранттар беру болды; міндетті шарт - Батырға тағы бір құрмет ретінде үрмелі аспаптармен жұмыс істеу болды. Batyr Lab аясында әр түрлі альбомға біріктірілген 8 шығарма жасалды және жазылды - бұл қатысушыларға іс-қимыл еркіндігі берілген, кураторлық қолдау көрсетілген және ынтымақтастық пен шығармашылық үшін жағдайлар жасалған тәжірибенің нәтижесі.
Резиденцияның шақырылған спикерлері болды: In Simple консультациялық бюросының негізін қалаушы Алексей Николаев, мәскеулік диджей және продюсер, In-Beat-Ween лейблдың негізін қалаушы Александр Lay-Far, заманауи Қазақстанның ірі композиторларының бірі Қуат Шілдебаев, композитор және Eegeru ансамблінің жетекшісі Санжар Бәйтереков және продюсер, Juzz Entertainment лейблдың негізін қалаушы Ерболат Беделхан.
«Batyr Lab» композиторларына арналған көшпелі резиденция 2021 жылдың маусым айында Іле-Алатау ұлттық паркінің аумағында өтті, онда музыкалық бизнес туралы шеберлік сыныптары өтіп, дыбыс жазу студиялары жабдықталды.
Конкурстық іріктеу нәтижесінде резиденцияға қатысуға Арыстанбек Абай, Әсия Оспанова, Виктория Пак, Дамир Үйсімбаев (DAMU), Дария Нұртазина (k.o.k.o.n.j.a), Жеңіс Нұрғалиев (Soulman), Константин Кохан (me and my invisible orchestra), Назия Әлжанова (nasiafromasia), Сатжан Шаменов (Satzhan Project) және Шырын Базарқұлова шақырылды.
кезеңдер
Batyr Lab 2021
Batyr Lab 2021
Желтоқсан 2021
Шілде - Қазан 2021
Таныстырылым
Гранттар беру және шығармалармен жұмыс жасау
Наурыз - Сәуір 2021
Орталық Азия композиторлары арасындағы байқау
Маусым 2021
Білім беру тренингтері
РЕЗИДЕНЦИЯ ҚАТЫСУШЫЛАРЫ
Виктория Пак
(Tori Park)
(Tori Park)
ӘНШІ, КОМПОЗИТОР
Сатжан Шаменов
(Satzhan Project)
(Satzhan Project)
композитор, ПИАНИНОШЫ
Асия Оспанова
ӘНШІ
Женис Нургали
(Soul Note)
(Soul Note)
МУЗЫКАНТ, ПИАНИНОШЫ ЖӘНЕ ВОКАЛИСТ
Дария Нуртазина
(K.O.K.O.N.J.A)
(K.O.K.O.N.J.A)
САУНД-СУРЕТШІСІ
Шырын Базаркулова
композитор
Назия Альжанова (NASIAFROMASIA)
ӘНШІ, JAZZ, POP, R'N'B, NEO-SOUL ОРЫНДАЙДЫ
Арыстанбек Абай
КОМПОЗИТОР, РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БАЙҚАУЛАРДЫҢ ЛАУРЕАТЫ, АКАДЕМИЯЛЫҚ БАҒЫТТА МУЗЫКА ЖАЗАДЫ
Дамир Уйсумбаев
(Damu)
(Damu)
КОМПОЗИТОР, САКСОФОНШЫ
Константин Кохан
(Me and my invisible
orchestra)
(Me and my invisible
orchestra)
ДЫБЫС РЕЖИССЕРЫ ЖӘНЕ ПРОДЮСЕР
қатысушылар
грантқа ие болған Batyr Lab
BATYR LAB ЗАМАНАУИ КОМПОЗИТОРЛАРҒА АРНАЛҒАН МУЗЫКАЛЫҚ РЕЗИДЕНЦИЯ ҚАТЫСУШЫЛАРЫНЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ МІНЕЗДЕМЕЛЕРІ
- Антон Сомов, музыкатанушы
Batyr Lab музыкалық резиденциясының әр қатысушысы – заманауи музыкалық-орындаушы және композитор. Музыканттар түрлі бағытта музыка тудырып, түрлі аспаптарды, құрам мен технологияларды пайдалана отырып, жанрларға және музыкалық құралдарға тәжірибе жасайды. Олардың кез келген коллаборациясы саналы шығармашылық процеске айналады, ал оның мақсаты – тыңдарман мен өнердің алуан түрі арасында байланыс орнату. Олар музыканы заманауи дербес мазмұнға толтырып, махаббат, табиғат, адами қарым-қатынас, ішкі әлем немесе «ештеңе істемеудің» қуанышы секілді тіршілік ету болмысына қатысты өз көзқарастарын білдіреді. Музыканттардың шығармашылығы біздер өмір сүріп жатқан ағымдағы сәтті, уақытты, сондай-ақ олардың өмірлік және көркем құндылықтары қалыптастырған жағдайлар мен оқиғаларды көрсетеді.
Композитор, республикалық және халықаралық байқаулардың лауреаты, академиялық бағытта музыка жазады.
8 жасынан балалар музыкалық мектебінде скрипкада ойнап бастаған. Жоғары сыныпта Дмитрий Валерьевич Останьковичтің сыныбында шығармалармен әуестенеді. 18 жасында профессор Анатолий Николаевич Нименскийдің жетекшілігімен Орал арнайы музыкалық мектебінде (Екатеринбург қаласы, Ресей) композициямен кәсіби түрде айналыса бастайды. «Қазіргі жеткен жетістігімнің бәрі Анатолий Николаевичтің арқасы. Ол маған композиторлық жолға нық сеніммен қадам басып, ойға, образдарға, дыбыстарға, өнерге терең көңіл бөлуді үйретті», - дейді Арыстанбек.
8 жасынан балалар музыкалық мектебінде скрипкада ойнап бастаған. Жоғары сыныпта Дмитрий Валерьевич Останьковичтің сыныбында шығармалармен әуестенеді. 18 жасында профессор Анатолий Николаевич Нименскийдің жетекшілігімен Орал арнайы музыкалық мектебінде (Екатеринбург қаласы, Ресей) композициямен кәсіби түрде айналыса бастайды. «Қазіргі жеткен жетістігімнің бәрі Анатолий Николаевичтің арқасы. Ол маған композиторлық жолға нық сеніммен қадам басып, ойға, образдарға, дыбыстарға, өнерге терең көңіл бөлуді үйретті», - дейді Арыстанбек.
Арыстанбек Абай
"PRAY"
Жас композитордың «Pray» («Мінәжат») шығармаларын алғаш тыңдағанда, айрықша күшті эмоционалды реакция орын алады, бірден оның туындыларына деген қызығушылық пайда болады. Бір жағынан, бұл жап-жас адам осыншалықты ауқымды және жантебірентерлік музыкалық мәтінді қалай жазды деген сұраққа қаласың. Екінші жағынан, таңдап алған көркем материалы таңқалдырады, бұл – Ілияс пайғамбар туралы сюжет. Автор: «Біз үшін пайғамбар отты сақинамен көкке аттанғанда оқиға аяқталады. Ары қарай не болатыны белгісіз. Оның жолындағы бір жағдай ерекше ауыр тиеді, дәл осы жағдай мені қызықтыратын тақырыпқа түсініктеме бере алатын секілді. Оның тәжірбесі менің жолыма сай бола бермейді, алайда мен кей фактілерді, нақтырақ айтқанда: Ілиястің жағдайға байланысты және Құдайға қатысты ұстанымдарын ескеруім керек» дейді.
for chamber ensemble
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
АРЫСТАНБЕК АБАЙ
Композитор, республикалық және халықаралық байқаулардың лауреаты, академиялық бағытта музыка жазады.
8 жасынан балалар музыкалық мектебінде скрипкада ойнап бастаған. Жоғары сыныпта Дмитрий Валерьевич Останьковичтің сыныбында шығармалармен әуестенеді. 18 жасында профессор Анатолий Николаевич Нименскийдің жетекшілігімен Орал арнайы музыкалық мектебінде (Екатеринбург қаласы, Ресей) композициямен кәсіби түрде айналыса бастайды. «Қазіргі жеткен жетістігімнің бәрі Анатолий Николаевичтің арқасы. Ол маған композиторлық жолға нық сеніммен қадам басып, ойға, образдарға, дыбыстарға, өнерге терең көңіл бөлуді үйретті», - дейді Арыстанбек.
Бүгінде Арыстанбек – Екатеринбург қаласындағы Орал консерваториясының аға оқытушысы Динис Ильдусович Курбановтың сыныбында студент.
Білімге құмарлығы және зерттеліп отырған материалдың түп-төркінін бірден түсіну қабілеті автордың мінезін болжап, ол тудырған шығармада көрініс табады. Оның дүниеге философиялық тұрғыда қарау қасиеті бақылаушы тарапынан өз бағасын алады. Арыстанбек қандай да бір музыкалық материалмен жұмыс істегенде таңдалған образ жанрды көрсетеді деп есептейді. Ол білім алу, зерттеу және ойыңды ашық , логикалық тұрғыдан түсінікті жеткізу, өте маңызды екеніне сенімді: «Дыбыс – сәйкесінше жанр үшін сезілмейтін материяның түрлі көлемдегі бөлшектері. Осы сөздерім арқылы өзім айналысатын ісіме, біздер музыка деп атайтын өзім шығарған материалыма деген көзқарасымды білдіремін. Ұғынып оқыңыздар, әр сөздің мағынасына терең бойлаңыздар, мүмкіншіліктер ауқымын елестетіңіздер».
Көбіне оның шығармалары автордың көркем образы мен рухани әлемін нәзік аша түсетін камералық жанрда жазылған. Оның портфолиосында қазірдің өзінде скрипка, альт, виолончель үшін «...» (бір бөлімді пьеса, 2017 ж.), Аралас хорға арналған Аллилуйя A capella (2018 ж.), ішекті оркестр үшін Adagio (2019 ж.) секілді кәсіби жазылған шығармалар бар.
Арыстанбек композиторлық техникасын жетілдіре түсу үшін музыкамен тәжірибе жасауға дайын. Ол компьютерлік бағдаламалармен ғана шектелмей, адамдармен, ұжымдармен жұмыс істеуге тырысады. Музыкант шығармалардан өз сезіміне сай дүниелерді зерттейді. Оны түрлі көріністегі адамшылық қызықтырады. «Жағымдының қасында жағымсыз да бар, оның екеуі де біздерге тән. Адамға тән үздік қасиеттер Құдайдан көрінеді – үлгі, бағдар секілді, оларды салыстырып отырамын, мүмкіндігіме қарай музыкалық туынды шеңберінде байланысуға тырысамын. Дәл осы ой – бейне – дыбыстық өрнектің барлық құралдарын көрсетеді, менің міндетім – оларды әрлеп, материалдық тұрғыда іске асыру үшін пайдалану», - дейді Арыстанбек.
8 жасынан балалар музыкалық мектебінде скрипкада ойнап бастаған. Жоғары сыныпта Дмитрий Валерьевич Останьковичтің сыныбында шығармалармен әуестенеді. 18 жасында профессор Анатолий Николаевич Нименскийдің жетекшілігімен Орал арнайы музыкалық мектебінде (Екатеринбург қаласы, Ресей) композициямен кәсіби түрде айналыса бастайды. «Қазіргі жеткен жетістігімнің бәрі Анатолий Николаевичтің арқасы. Ол маған композиторлық жолға нық сеніммен қадам басып, ойға, образдарға, дыбыстарға, өнерге терең көңіл бөлуді үйретті», - дейді Арыстанбек.
Бүгінде Арыстанбек – Екатеринбург қаласындағы Орал консерваториясының аға оқытушысы Динис Ильдусович Курбановтың сыныбында студент.
Білімге құмарлығы және зерттеліп отырған материалдың түп-төркінін бірден түсіну қабілеті автордың мінезін болжап, ол тудырған шығармада көрініс табады. Оның дүниеге философиялық тұрғыда қарау қасиеті бақылаушы тарапынан өз бағасын алады. Арыстанбек қандай да бір музыкалық материалмен жұмыс істегенде таңдалған образ жанрды көрсетеді деп есептейді. Ол білім алу, зерттеу және ойыңды ашық , логикалық тұрғыдан түсінікті жеткізу, өте маңызды екеніне сенімді: «Дыбыс – сәйкесінше жанр үшін сезілмейтін материяның түрлі көлемдегі бөлшектері. Осы сөздерім арқылы өзім айналысатын ісіме, біздер музыка деп атайтын өзім шығарған материалыма деген көзқарасымды білдіремін. Ұғынып оқыңыздар, әр сөздің мағынасына терең бойлаңыздар, мүмкіншіліктер ауқымын елестетіңіздер».
Көбіне оның шығармалары автордың көркем образы мен рухани әлемін нәзік аша түсетін камералық жанрда жазылған. Оның портфолиосында қазірдің өзінде скрипка, альт, виолончель үшін «...» (бір бөлімді пьеса, 2017 ж.), Аралас хорға арналған Аллилуйя A capella (2018 ж.), ішекті оркестр үшін Adagio (2019 ж.) секілді кәсіби жазылған шығармалар бар.
Арыстанбек композиторлық техникасын жетілдіре түсу үшін музыкамен тәжірибе жасауға дайын. Ол компьютерлік бағдаламалармен ғана шектелмей, адамдармен, ұжымдармен жұмыс істеуге тырысады. Музыкант шығармалардан өз сезіміне сай дүниелерді зерттейді. Оны түрлі көріністегі адамшылық қызықтырады. «Жағымдының қасында жағымсыз да бар, оның екеуі де біздерге тән. Адамға тән үздік қасиеттер Құдайдан көрінеді – үлгі, бағдар секілді, оларды салыстырып отырамын, мүмкіндігіме қарай музыкалық туынды шеңберінде байланысуға тырысамын. Дәл осы ой – бейне – дыбыстық өрнектің барлық құралдарын көрсетеді, менің міндетім – оларды әрлеп, материалдық тұрғыда іске асыру үшін пайдалану», - дейді Арыстанбек.
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"PRAY" for chamber ensemble
Арыстанбек Абай
Арыстанбек Абай
Жас композитордың «Pray» («Мінәжат») шығармаларын алғаш тыңдағанда, айрықша күшті эмоционалды реакция орын алады, бірден оның туындыларына деген қызығушылық пайда болады. Бір жағынан, бұл жап-жас адам осыншалықты ауқымды және жантебірентерлік музыкалық мәтінді қалай жазды деген сұраққа қаласың. Екінші жағынан, таңдап алған көркем материалы таңқалдырады, бұл – Ілияс пайғамбар туралы сюжет. Автор: «Біз үшін пайғамбар отты сақинамен көкке аттанғанда оқиға аяқталады. Ары қарай не болатыны белгісіз. Оның жолындағы бір жағдай ерекше ауыр тиеді, дәл осы жағдай мені қызықтыратын тақырыпқа түсініктеме бере алатын секілді.
Оның тәжірбесі менің жолыма сай бола бермейді, алайда мен кей фактілерді, нақтырақ айтқанда: Ілиястің жағдайға байланысты және Құдайға қатысты ұстанымдарын ескеруім керек» дейді.
Нәтижесінде тыңдарман бұл жай ғана академиялық шығарма емес, діни сюжетке жазылған, автордың өзі толық түсініп, қабылдаған тұжырымдамалық туынды екен деген ойға қалады. Академиялық ортада мұндай тақырып композиторлардың шығармашылығында барған сайын сиреп барады, алайда өткен ғасырда Бахтың арқасында заирлы жанрларда да өз орнын тауып, өзекті бола білген.
Меніңше, бұл туындыны осы мәтіннің авторы Арыстанбектің жазбаларына сүйене отырып, сәл толықтырулар енгізу арқылы жазып шыққан түсініктемені оқығаннан кейін тыңдау керек секілді. Мұндай шығармашылық қадам композитордан керекті композициялық негізді (форманы) және айқындаушы құралдарды барынша дәлме-дәл сұрыптауды талап етеді.
Шығарманың формасы немесе картасы, төселген жол – бұл бірінен соң бірі тұратын төрт бөлім. Әрқайсының өз атауы бар: мінәжат – жер сілкінісі – мінәжат – дыбыс/жел. Аспаптық құрам – ағаштан жасалған үрмелі аспаптар квартеті (флейта, гобой, кларнет, фагот), мысты үрмелілер (керней және бас-тромбон), соқпалылар (литавралар мен қоңыраулар). Осының бәрі идеялық-көркемдік образды жеткізуде қалай ықпал етеді? Оның жауабы автордың түсініктемелерінде жатыр: «Шығармада таңдалған аспаптар символикалық түрде қабылданады. Мысалы, мінәжатты ағаш үрмелі аспаптардың квартеті – адамдікіне жақын тембрлер орындайды; жер сілкінісі (мінәжатқа қайтарылған жауаптың бірі) – мысты үрмелі керней және бас-тромбон, бірақ тек бұлар ғана емес, образ соқпалы аспап – литавраларды (төрт қазан) да талап етеді. Бұл ағашты аспаптардың квартеті орындайтын алғашқы мінәжаттан кейін, бірінші жауап – литавралардың, керней мен бас-тромбонның үнімен қатарласып жер сілкінісінің келгенін білдіреді, жойқын апат мінәжат етушілердің үрейін ұшырады. Жер сілкінісінен кейін мінәжат етушілер қайтадан Құдайға жалбарынып, осы арқылы нені білдіргісі келгенін айтуды және түсіндіруді сұрайды. Бұл мінәжат мүлде басқа – болған жағдай өз әсерін тигізді – соқпалы аспаптарға қоңыраулар қосылады... Ең соңында мінәжат етушілер жауаптарын алады, ол ап-айқын – тыныш үн, тыныш жел; Құдайға сәбиден жақын кім бар? Бұл тембр – образ үшін тың жағалық».
Аталмыш түсініктеме музыкалық мәтінге еркін бейімделіп, оның кей тұстарын ұғынуға мүмкіндік береді. Мысалы, бірінші – «Мінәжат» бөлімінде – жоғары көтерілетін диссонансқа ұшырайтын аралыққа ерекше мән берілген, одан кейін айқын шешім жүруі тиіс. Бұл гобойдың жеке орындауымен қатар дыбысталатын негізгі музыкалық тақырып. Ол сақтық сезімін тудырады. Бұл Құдайға жауап талап етілетін нақты сұрақтарды жолдау. Ақырындап музыкалық мағына ағашты үрмелілер квартетінің партиясына ұласып, фактура күрделеніп, динамика барған сайын қарқындай береді.
Екінші «Жер сілкінісі» бөлімінде екі музыкалық қабатты ұйымдастыру әдісі назар аудартады: біріншісі – екпінді, арпалысты білдіретін ағашты үрмелілер, екіншісі – табиғи күш пен бастан өткерген қорқынышты суреттейтін мыстылар мен соқпалылар. Меніңше, үшінші және төртінші бөлімдер логикалық жағынан жапсарлас бірыңғай процесті білдіреді. Екінші мінәжаттан кейін дауыс арқылы қайтарылған жауап берілгенде еріксіз ішкі және сыртқы әлемнің арасындағы біртұтастықты немесе өзара келісімді байқайсың. Бұдан былай басты музыкалық ой, мінәжаттың тақырыбы фагот партиясымен орындалатынын атай кету керек. Бұл көркем шешімді жер сілкінісі түріндегі алғашқы жауаптан кейін пайда болған «даналылықтың символы» деп түсіндіруге де болады.
Соңғы бөлімде баяу желдің образын жеткізу үшін вокалды партия рр аса жоғары регистрде флейтамен қатар жүреді. Ағаш квартеттің өзге аспаптары ұзақ аралықта орта және төмен регистрде тыңдарманның назарын өзіне мұншалықты күшті аударта алмайды, сондықтан да мінәжат етушілерге айқындық пен ашықтықты әкеле жатқан үннің шоғыры осыншалықты қуатты.
Шығармаға рухани жауап іздеу үстіндегі, эмоционалды тұрғыда тығырыққа тірелген, белгілі бір тұрғыда сырттай қолдау іздейтін адамдар жүгіне алады. Музыка желісі толық құрылған және қисынды екендігіне, айқындаушы құралдарды дәл таңдағанына қарамастан, мен туындыны болашақта әлі талай серпілістер күтіп тұр деп ойлаймын. Ол автор үшін сюжетті бұдан да толық аша түсуге мүмкіндік беретін үлкен белестің бастамасы да бола алады.
Оның тәжірбесі менің жолыма сай бола бермейді, алайда мен кей фактілерді, нақтырақ айтқанда: Ілиястің жағдайға байланысты және Құдайға қатысты ұстанымдарын ескеруім керек» дейді.
Нәтижесінде тыңдарман бұл жай ғана академиялық шығарма емес, діни сюжетке жазылған, автордың өзі толық түсініп, қабылдаған тұжырымдамалық туынды екен деген ойға қалады. Академиялық ортада мұндай тақырып композиторлардың шығармашылығында барған сайын сиреп барады, алайда өткен ғасырда Бахтың арқасында заирлы жанрларда да өз орнын тауып, өзекті бола білген.
Меніңше, бұл туындыны осы мәтіннің авторы Арыстанбектің жазбаларына сүйене отырып, сәл толықтырулар енгізу арқылы жазып шыққан түсініктемені оқығаннан кейін тыңдау керек секілді. Мұндай шығармашылық қадам композитордан керекті композициялық негізді (форманы) және айқындаушы құралдарды барынша дәлме-дәл сұрыптауды талап етеді.
Шығарманың формасы немесе картасы, төселген жол – бұл бірінен соң бірі тұратын төрт бөлім. Әрқайсының өз атауы бар: мінәжат – жер сілкінісі – мінәжат – дыбыс/жел. Аспаптық құрам – ағаштан жасалған үрмелі аспаптар квартеті (флейта, гобой, кларнет, фагот), мысты үрмелілер (керней және бас-тромбон), соқпалылар (литавралар мен қоңыраулар). Осының бәрі идеялық-көркемдік образды жеткізуде қалай ықпал етеді? Оның жауабы автордың түсініктемелерінде жатыр: «Шығармада таңдалған аспаптар символикалық түрде қабылданады. Мысалы, мінәжатты ағаш үрмелі аспаптардың квартеті – адамдікіне жақын тембрлер орындайды; жер сілкінісі (мінәжатқа қайтарылған жауаптың бірі) – мысты үрмелі керней және бас-тромбон, бірақ тек бұлар ғана емес, образ соқпалы аспап – литавраларды (төрт қазан) да талап етеді. Бұл ағашты аспаптардың квартеті орындайтын алғашқы мінәжаттан кейін, бірінші жауап – литавралардың, керней мен бас-тромбонның үнімен қатарласып жер сілкінісінің келгенін білдіреді, жойқын апат мінәжат етушілердің үрейін ұшырады. Жер сілкінісінен кейін мінәжат етушілер қайтадан Құдайға жалбарынып, осы арқылы нені білдіргісі келгенін айтуды және түсіндіруді сұрайды. Бұл мінәжат мүлде басқа – болған жағдай өз әсерін тигізді – соқпалы аспаптарға қоңыраулар қосылады... Ең соңында мінәжат етушілер жауаптарын алады, ол ап-айқын – тыныш үн, тыныш жел; Құдайға сәбиден жақын кім бар? Бұл тембр – образ үшін тың жағалық».
Аталмыш түсініктеме музыкалық мәтінге еркін бейімделіп, оның кей тұстарын ұғынуға мүмкіндік береді. Мысалы, бірінші – «Мінәжат» бөлімінде – жоғары көтерілетін диссонансқа ұшырайтын аралыққа ерекше мән берілген, одан кейін айқын шешім жүруі тиіс. Бұл гобойдың жеке орындауымен қатар дыбысталатын негізгі музыкалық тақырып. Ол сақтық сезімін тудырады. Бұл Құдайға жауап талап етілетін нақты сұрақтарды жолдау. Ақырындап музыкалық мағына ағашты үрмелілер квартетінің партиясына ұласып, фактура күрделеніп, динамика барған сайын қарқындай береді.
Екінші «Жер сілкінісі» бөлімінде екі музыкалық қабатты ұйымдастыру әдісі назар аудартады: біріншісі – екпінді, арпалысты білдіретін ағашты үрмелілер, екіншісі – табиғи күш пен бастан өткерген қорқынышты суреттейтін мыстылар мен соқпалылар. Меніңше, үшінші және төртінші бөлімдер логикалық жағынан жапсарлас бірыңғай процесті білдіреді. Екінші мінәжаттан кейін дауыс арқылы қайтарылған жауап берілгенде еріксіз ішкі және сыртқы әлемнің арасындағы біртұтастықты немесе өзара келісімді байқайсың. Бұдан былай басты музыкалық ой, мінәжаттың тақырыбы фагот партиясымен орындалатынын атай кету керек. Бұл көркем шешімді жер сілкінісі түріндегі алғашқы жауаптан кейін пайда болған «даналылықтың символы» деп түсіндіруге де болады.
Соңғы бөлімде баяу желдің образын жеткізу үшін вокалды партия рр аса жоғары регистрде флейтамен қатар жүреді. Ағаш квартеттің өзге аспаптары ұзақ аралықта орта және төмен регистрде тыңдарманның назарын өзіне мұншалықты күшті аударта алмайды, сондықтан да мінәжат етушілерге айқындық пен ашықтықты әкеле жатқан үннің шоғыры осыншалықты қуатты.
Шығармаға рухани жауап іздеу үстіндегі, эмоционалды тұрғыда тығырыққа тірелген, белгілі бір тұрғыда сырттай қолдау іздейтін адамдар жүгіне алады. Музыка желісі толық құрылған және қисынды екендігіне, айқындаушы құралдарды дәл таңдағанына қарамастан, мен туындыны болашақта әлі талай серпілістер күтіп тұр деп ойлаймын. Ол автор үшін сюжетті бұдан да толық аша түсуге мүмкіндік беретін үлкен белестің бастамасы да бола алады.
Jazz, pop, r'n'b, neo-soul орындайтын әнші. Назия музыка шығарып, танымал әндерге, соның ішінде халық әндеріне кавер жазады. Бұл оған джазды орындауда өз тәсілдерін табуға және халықтық музыканы жаңаша түсіндіруге мүмкіндік берді. Назияның шығармашылығы мен өмірлік ұстанымын: «Алаңдағы жалғыз жауынгер де – жауынгер!» деген ұраны айшықтап береді.
Назия ұзақ уақыт бойы музыкамен кәсіби түрде айналысқысы келетінін мойындамады, сондықтан да оның алғашқы салалық мамандығы – ілеспе аудармашы. Дегенмен, ол вокалмен дайындалуды бастай салысымен, джазды жақсы көріп қалды. 14 жасында Тагир Зариповтың джаз мектебіне түседі (№4 Джаз балалар музыкалық мектебі). Оны аяқтағаннан кейін джаз әншісі Ирэн Аравинадан сабақ алады.
Назия ұзақ уақыт бойы музыкамен кәсіби түрде айналысқысы келетінін мойындамады, сондықтан да оның алғашқы салалық мамандығы – ілеспе аудармашы. Дегенмен, ол вокалмен дайындалуды бастай салысымен, джазды жақсы көріп қалды. 14 жасында Тагир Зариповтың джаз мектебіне түседі (№4 Джаз балалар музыкалық мектебі). Оны аяқтағаннан кейін джаз әншісі Ирэн Аравинадан сабақ алады.
"Kisses"
Бұл биге жақын клубтық энергетикаға ие туынды Назияның өзге шығармаларына ұқсамайды. Әнде джаз лирикалық композицияларына аса көп тән емес, ерекше музыкалық икемділікпен, әуеннің қозғалысымен, ырғағымен берілетін автордың өзге қыры байқалады. Назияның шығармашылық болмысы тың дүниелерге жол тапқандай әсер қалдырады. Аспаптар партиясының табиғи үні, соның ішінде үрмелі аспаптар, электронды түрлеріне алмастырылғанын, ал бұл әнге заманауи «поптық» әрлеу беретінін атай кеткен жөн. Автордың өзі атап өткендей, тірі дыбыспен жұмыс істеу – ол үшін үлкен тәжірибе. Назия өзін дәл осы поп-музыка жанрында байқап көргісі келген.
Nasiafromasia
Назия Альжанова
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
НАЗИЯ АЛЬЖАНОВА
NASIAFROMASIA
NASIAFROMASIA
Jazz, pop, r'n'b, neo-soul орындайтын әнші. Назия музыка шығарып, танымал әндерге, соның ішінде халық әндеріне кавер жазады. Бұл оған джазды орындауда өз тәсілдерін табуға және халықтық музыканы жаңаша түсіндіруге мүмкіндік берді. Назияның шығармашылығы мен өмірлік ұстанымын: «Алаңдағы жалғыз жауынгер де – жауынгер!» деген ұраны айшықтап береді.
Назия ұзақ уақыт бойы музыкамен кәсіби түрде айналысқысы келетінін мойындамады, сондықтан да оның алғашқы салалық мамандығы – ілеспе аудармашы. Дегенмен, ол вокалмен дайындалуды бастай салысымен, джазды жақсы көріп қалды. 14 жасында Тагир Зариповтың джаз мектебіне түседі (№4 Джаз балалар музыкалық мектебі). Оны аяқтағаннан кейін джаз әншісі Ирэн Аравинадан сабақ алады. Қосымша Берклидегі (Италия, Умбрия) жазғы курстардан вокалды оқи жүріп, кейін екі жылда Academy bel suono Милан академиясын заманауи вокал класы бойынша аяқтайды, әрі осы жерде үлкен кәсіби тәжірибе жинақтайды. Оқу барысында импровизацияға ерекше көңіл бөледі, бұл оған музыканы «тосыннан» жазуды үйретеді.
Soul Note, Fisher Group, Atman, Talisman Band, Алматы қаласы әкімдігінің симфониялық оркестрі (А. Беляковтің жетекшілігімен), Hapanasasa, IceCream band, Nasiafromasia band секілді орталарда жұмыс істеді.
Бүгінде әртіс белсенді оқу кезеңін аяқтап, өзін педагог рөлінде байқап көруге, сондай-ақ өз концерттерін ұйымдастыруға дайын екенін түсінді. Назия «дарын – аз пайызды ғана құрайды, ал қалғанының бәрі – еңбек, еңбек, еңбек. Міндетті түрде білім алып, шығармашылық және әкімшілік процесті дұрыс үйлестіруді үйреніп, осыдан пайда таба білу керек» деп есептейді. Бұл алуан түрлі және жан-жақты музыка жазуға, үнемі ізденіс үстінде болуға мүмкіндік береді. Назия өмірге әкелген «Ашық микрофон» музыкалық жобасы ерекше назар аудартады, мұнда музыканы жақсы көретін кез келген адам өзін шығармашылық қырынан таныта алады. Бұл талғамдары, қабілеттері әртүрлі адамдар өздерін музыка арқылы көпшілікке паш ете алатын орын.
Назия тыңдаушылық тәжірибені байытып, нарықты түсіну үшін музыканттар мен музыкалық продюсерлерге барлық концерттерге бару және түрлі ұжымдармен танысу жай ғана қажеттілік емес, мұқтаждық деп есептейді. Бойжеткен қазіргі таңда орындаушылық тұрғыда ешқандай кедергі жоқ деп есептейді: «Алматыдағы кез келген ғимараттың акустикасы керемет. Бұл кез келген музыка орындала алатын концерт залдары! Біздің опера театрында тіпті джаз айтуға да болады; бір ғана орындаушы түрлі стильде және бағытта ән айта алады».
«Музыка – деген сый, ол өзі қалаған кезде жоқ болып кетуі мүмкін. Мен оның үнемі менімен бірге болуы үшін адал болуға тырысамын. Музыкада мақсат жоқ, тек егер сәті түссе нәтиже беретін процесс бар».
Назия ұзақ уақыт бойы музыкамен кәсіби түрде айналысқысы келетінін мойындамады, сондықтан да оның алғашқы салалық мамандығы – ілеспе аудармашы. Дегенмен, ол вокалмен дайындалуды бастай салысымен, джазды жақсы көріп қалды. 14 жасында Тагир Зариповтың джаз мектебіне түседі (№4 Джаз балалар музыкалық мектебі). Оны аяқтағаннан кейін джаз әншісі Ирэн Аравинадан сабақ алады. Қосымша Берклидегі (Италия, Умбрия) жазғы курстардан вокалды оқи жүріп, кейін екі жылда Academy bel suono Милан академиясын заманауи вокал класы бойынша аяқтайды, әрі осы жерде үлкен кәсіби тәжірибе жинақтайды. Оқу барысында импровизацияға ерекше көңіл бөледі, бұл оған музыканы «тосыннан» жазуды үйретеді.
Soul Note, Fisher Group, Atman, Talisman Band, Алматы қаласы әкімдігінің симфониялық оркестрі (А. Беляковтің жетекшілігімен), Hapanasasa, IceCream band, Nasiafromasia band секілді орталарда жұмыс істеді.
Бүгінде әртіс белсенді оқу кезеңін аяқтап, өзін педагог рөлінде байқап көруге, сондай-ақ өз концерттерін ұйымдастыруға дайын екенін түсінді. Назия «дарын – аз пайызды ғана құрайды, ал қалғанының бәрі – еңбек, еңбек, еңбек. Міндетті түрде білім алып, шығармашылық және әкімшілік процесті дұрыс үйлестіруді үйреніп, осыдан пайда таба білу керек» деп есептейді. Бұл алуан түрлі және жан-жақты музыка жазуға, үнемі ізденіс үстінде болуға мүмкіндік береді. Назия өмірге әкелген «Ашық микрофон» музыкалық жобасы ерекше назар аудартады, мұнда музыканы жақсы көретін кез келген адам өзін шығармашылық қырынан таныта алады. Бұл талғамдары, қабілеттері әртүрлі адамдар өздерін музыка арқылы көпшілікке паш ете алатын орын.
Назия тыңдаушылық тәжірибені байытып, нарықты түсіну үшін музыканттар мен музыкалық продюсерлерге барлық концерттерге бару және түрлі ұжымдармен танысу жай ғана қажеттілік емес, мұқтаждық деп есептейді. Бойжеткен қазіргі таңда орындаушылық тұрғыда ешқандай кедергі жоқ деп есептейді: «Алматыдағы кез келген ғимараттың акустикасы керемет. Бұл кез келген музыка орындала алатын концерт залдары! Біздің опера театрында тіпті джаз айтуға да болады; бір ғана орындаушы түрлі стильде және бағытта ән айта алады».
«Музыка – деген сый, ол өзі қалаған кезде жоқ болып кетуі мүмкін. Мен оның үнемі менімен бірге болуы үшін адал болуға тырысамын. Музыкада мақсат жоқ, тек егер сәті түссе нәтиже беретін процесс бар».
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"KISSES"
nasiafromasia
nasiafromasia
Бұл биге жақын клубтық энергетикаға ие туынды Назияның өзге шығармаларына ұқсамайды. Әнде джаз лирикалық композицияларына аса көп тән емес, ерекше музыкалық икемділікпен, әуеннің қозғалысымен, ырғағымен берілетін автордың өзге қыры байқалады. Назияның шығармашылық болмысы тың дүниелерге жол тапқандай әсер қалдырады. Аспаптар партиясының табиғи үні, соның ішінде үрмелі аспаптар, электронды түрлеріне алмастырылғанын, ал бұл әнге заманауи «поптық» әрлеу беретінін атай кеткен жөн. Автордың өзі атап өткендей, тірі дыбыспен жұмыс істеу – ол үшін үлкен тәжірибе. Назия өзін дәл осы поп-музыка жанрында байқап көргісі келген.
Ән лүпілді дабылдық дыбыстардан басталады, ал арғы жағында төмен регистрде өзінің дүбірлі үзік-тұрақсыз ырғақты ұйымдастырылуымен ерекшеленетін басты толқын тәрізді сазды сарын бой көтереді. Бұл «күнделікті дағдылы» күй сыйлап, бойды еркіндік билеп, сондай-ақ клуб атмосферасын тудыратын тартымды «қолайсыз» қозғалыс сезіміне жетелейді. Автордың өзіне тән орындау мәнерімен берілетін вокал партиясы – дауыстағы қырыл, жұмсақ алмасу, мелизмалар, кішігірім шиеленіс арқылы шығыс сарынына көмкерілген. Осының бәріне Назияның дауысының тембрі мен барабан соққысы ерекше колорит сыйлайды.
Әннің қарқыны табиғи байланыста, үдемелеп жетіледі. Ол әу баста орын алған ішкі әлеуетке ие бола отырып, әнге белгілі бір темпоритм береді. Бұдан кейінгі элементтердің барлығы (вокалды партия, электронды дыбыстар, соқпалы аспаптар, бэк-вокалдағы қосалқы дыбыстар) бірінен соң бірі дамудың әр жаңа бұтағына тізіліп, біртұтас жинақы композиция құрады. Дамудың шарықтау шегі – екінші шумақ және одан кейін жүретін соңғы қайырма. Осы тұста ырғақты бөлігі күшейіп, бас желісі барынша айқындала түседі. Дауыста қандай да бір шиеленіс, қысым пайда болады, ал бэк-вокал сол қалпы құпиялылық пен сыршылдықтың атмосферасын сақтап қалады.
Осылайша, екі минуттан сәл астам уақытта, толыққанды күш-қуат алып, Шығыстың ырғақты лүпілінің пластикасын сезініп, оны өз бойыңнан өткізіп, құпияға, күмәнге, айлаға, құштарлықпен астасқан толқыныстарға, махаббатқа толы «араб» сюжетіне бөлену мүмкіншілігіне ие боламыз. Нағыз ХХІ ғасырдың мың бір түні десе де болады.
Ән лүпілді дабылдық дыбыстардан басталады, ал арғы жағында төмен регистрде өзінің дүбірлі үзік-тұрақсыз ырғақты ұйымдастырылуымен ерекшеленетін басты толқын тәрізді сазды сарын бой көтереді. Бұл «күнделікті дағдылы» күй сыйлап, бойды еркіндік билеп, сондай-ақ клуб атмосферасын тудыратын тартымды «қолайсыз» қозғалыс сезіміне жетелейді. Автордың өзіне тән орындау мәнерімен берілетін вокал партиясы – дауыстағы қырыл, жұмсақ алмасу, мелизмалар, кішігірім шиеленіс арқылы шығыс сарынына көмкерілген. Осының бәріне Назияның дауысының тембрі мен барабан соққысы ерекше колорит сыйлайды.
Әннің қарқыны табиғи байланыста, үдемелеп жетіледі. Ол әу баста орын алған ішкі әлеуетке ие бола отырып, әнге белгілі бір темпоритм береді. Бұдан кейінгі элементтердің барлығы (вокалды партия, электронды дыбыстар, соқпалы аспаптар, бэк-вокалдағы қосалқы дыбыстар) бірінен соң бірі дамудың әр жаңа бұтағына тізіліп, біртұтас жинақы композиция құрады. Дамудың шарықтау шегі – екінші шумақ және одан кейін жүретін соңғы қайырма. Осы тұста ырғақты бөлігі күшейіп, бас желісі барынша айқындала түседі. Дауыста қандай да бір шиеленіс, қысым пайда болады, ал бэк-вокал сол қалпы құпиялылық пен сыршылдықтың атмосферасын сақтап қалады.
Осылайша, екі минуттан сәл астам уақытта, толыққанды күш-қуат алып, Шығыстың ырғақты лүпілінің пластикасын сезініп, оны өз бойыңнан өткізіп, құпияға, күмәнге, айлаға, құштарлықпен астасқан толқыныстарға, махаббатқа толы «араб» сюжетіне бөлену мүмкіншілігіне ие боламыз. Нағыз ХХІ ғасырдың мың бір түні десе де болады.
Классикадан неоклассикаға дейін, поп-музыкадан қойылымдар мен киносериалдардың музыкасына дейін, академиялық бағыттағы композитор ретінде жұмыс істейді. Дегенмен, Шырын біріншісіне көбірек көңіл бөліп, оркестрлік және камералық музыка жазуға мамандандырылған. Оның шығармалары көрегендігімен, мазмұнының тереңдігімен және ұлттық қайнарларды негізге алатынымен ерекшеленеді. Шырын олардың ХХІ ғасырдағы мақсаттарын қайта қарастырып, түсінуге тырысады.
Бойжеткеннің музыкаға деген қызығушылығын әкесі Әмірбек пен анасы Шынар оятқан. Ол алғашқы музыкалық білімді К. Бәйсейітова атындағы РССМШ домбыра класы бойынша алады, тоғызыншы сыныптан кейін теориялық бөлімге ауысып, мектепті бітірген соң, Санкт-Петербург қаласындағы Римский-Корсаков консерваториясына Д.Д. Шостаковичтің шәкірті профессор Александр Дереникович Мнацаканяннің композиция класына түседі.
Бойжеткеннің музыкаға деген қызығушылығын әкесі Әмірбек пен анасы Шынар оятқан. Ол алғашқы музыкалық білімді К. Бәйсейітова атындағы РССМШ домбыра класы бойынша алады, тоғызыншы сыныптан кейін теориялық бөлімге ауысып, мектепті бітірген соң, Санкт-Петербург қаласындағы Римский-Корсаков консерваториясына Д.Д. Шостаковичтің шәкірті профессор Александр Дереникович Мнацаканяннің композиция класына түседі.
Шырын Базаркулова
"Relation"
Брасс-ансамбль үшін «Relation» – еліміздің академиялық үрмелі өнеріне қосылған нағыз қазынамен тең, себебі музыка көрнекі мазмұнға ие, әрі қарапайым сонымен қатар бірегей авторлық тілмен баяндалған. Шығармалар біріктірілген, алайда жеке туынды ретінде де орындала алады. Құрамы – екі труба, валторна, туба.
Оның музыкалық стилінің қалыптасуына және дамуына, мәнерлілік құралдарың таңдау жолында К. Шілдебаев, Т. Қажғалиев, Н. Тілендиев, И. Стравинский, С. Прокофьев, Б. Барток, А. Пярт, Г. Канчелли, В. Лютославский және Р. Щедрин секілді композиторлар ықпал еткен.
Алғашқы пьеса тромбонның лирикалық жеке орындауында ашылады. Әуен қарапайым созыңқылықпен орындалады, орындау мәнері сөйлеу мәнерлілігімен теңестіріледі. Бұл хабарлы үн – терең, құпияға толы, сұраулы интонацияға ие, аздаған тербелмелі қозғалысы бар.
Оның музыкалық стилінің қалыптасуына және дамуына, мәнерлілік құралдарың таңдау жолында К. Шілдебаев, Т. Қажғалиев, Н. Тілендиев, И. Стравинский, С. Прокофьев, Б. Барток, А. Пярт, Г. Канчелли, В. Лютославский және Р. Щедрин секілді композиторлар ықпал еткен.
Алғашқы пьеса тромбонның лирикалық жеке орындауында ашылады. Әуен қарапайым созыңқылықпен орындалады, орындау мәнері сөйлеу мәнерлілігімен теңестіріледі. Бұл хабарлы үн – терең, құпияға толы, сұраулы интонацияға ие, аздаған тербелмелі қозғалысы бар.
for brass ensemble
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
ШЫРЫН БАЗАРКУЛОВА
Классикадан неоклассикаға дейін, поп-музыкадан қойылымдар мен киносериалдардың музыкасына дейін, академиялық бағыттағы композитор ретінде жұмыс істейді. Дегенмен, Шырын біріншісіне көбірек көңіл бөліп, оркестрлік және камералық музыка жазуға мамандандырылған. Оның шығармалары көрегендігімен, мазмұнының тереңдігімен және ұлттық қайнарларды негізге алатынымен ерекшеленеді. Шырын олардың ХХІ ғасырдағы мақсаттарын қайта қарастырып, түсінуге тырысады.
Бойжеткеннің музыкаға деген қызығушылығын әкесі Әмірбек пен анасы Шынар оятқан. Ол алғашқы музыкалық білімді К. Бәйсейітова атындағы РССМШ домбыра класы бойынша алады, тоғызыншы сыныптан кейін теориялық бөлімге ауысып, мектепті бітірген соң, Санкт-Петербург қаласындағы Римский-Корсаков консерваториясына Д.Д. Шостаковичтің шәкірті профессор Александр Дереникович Мнацаканяннің композиция класына түседі.
Оның музыкалық стилінің қалыптасуына және дамуына, мәнерлілік құралдарың таңдау жолында К. Шілдебаев, Т. Қажғалиев, Н. Тілендиев, И. Стравинский, С. Прокофьев, Б. Барток, А. Пярт, Г. Канчелли, В. Лютославский және Р. Щедрин секілді композиторлар ықпал еткен.
Шырынның академиялық және бұқаралық музыка саласындағы тәжірибесі үлкен. Ол ҚР Халық әртісі Жания Әубәкірованың «Самғау» жобасына қатысқан, «Елбасы жолы» киноэпопеясын оркестрлеу және аранжировкасы бойынша жұмыс істеген, үш жыл бойы М. Әуезов атындағы академиялық драма театрмен ынтымақтаса қызмет етіп, Ә. Толықпаевпен бірге жеті қойылымға музыка жазған. Сонымен қатар, композитор сериалдар мен қысқа метражды картиналарға да музыка жазған. Шырын – көптеген қазақстандық эстрада әртістерінің орындауындағы әндердің авторы.
Шырын Magic of Nomads тобының жеке концертіне қатысты, ол Altyn Art музыкалық қоры ұсынған алғашқы байқаудың әділқазы мүшесі болды, Ренат Гайсин, Әділжан Толықпаев және Виктор Хоменко секілді музыканттармен Игорь Крутойдың әндерін түрлі аспаптарға салып, жинақтау жұмысына атсалысты. Бұл жобада Шырын өзін музыкалық редактор ретінде көрсетті. Сондай-ақ Junior Eurovision жобасына шақырылған қонақ ретінде қатысып, ұлттық іріктеудің финалына ән жазды.
Жамбыл атындағы қазақ мемлекеттік симфониялық оркестрімен (дирижері Қанат Омаров, Ваг Папян, Ерболат Ахмедияров), Құрманғазы атындағы қазақ ұлттық консерваториясының студенттік симфониялық оркестрмен (дирижерлері Қанат Омаров, Берік Батырхан, Мадияр Тойболды), Нұр-Сұлтан қаласы филормониясының оркестрімен (дирижерлері Берік Батырхан, Ернар Нұртазин), Солистер академиясы оркестрімен, Алматы қаласы әкімдігінің эстрадалық-симфониялық оркестрімен (дирижері Александр Беляков), Saz&Soul тобымен ынтымақтаса жұмыс істеу, әрине, Шырынның кәсіби тәжірибесін байыта түсті. Бүгінде ол композитор-әрлеуші ретінде Қазақконцертте шығармашылық қызмет атқарады.
Шырынның музыкалық қызығушылығының аясы кең. Оның қызметтер тізімінде шығармалары өте көп. Мысалы, академиялық бағытта – Олжас Сүйлейменовтің өлеңдеріне жазылған вокалды цикл, 10 халық әнін фортепияно үшін әрлеу, ішекті квартет, екі бөлімді соло кларнетке арналған Монодия, Труба мен симфониялық оркестр үшін түрленімдер. Сондай-ақ оның шығармашылық қоржынында «Қас-Қағым» (реж. Елик Нұрсұлтан), «Жүз жылдық махаббат» (реж. Алма Какишева) қойылымдарына және «Арманға 20 қадам» сериалына (реж. Қанағат Мустафин) жазылған музыка мен 30-дан астам ән бар.
Шырын еліміздегі академиялық классикалық және авангард музыкасының дамығанын армандайды, заманауи тыңдарманның операға, балет пен симфониялық концерттерге көбірек қызығушылық танытқанын қалайды.
Музыкалық резиденция үшін ұсынылған шығарма – үрмелі квинтетке арналған 3 пьеса. Құрамы: 2 труба, тромбон, бас-тромбон, валторна. Еркін формада жазылған.
Бойжеткеннің музыкаға деген қызығушылығын әкесі Әмірбек пен анасы Шынар оятқан. Ол алғашқы музыкалық білімді К. Бәйсейітова атындағы РССМШ домбыра класы бойынша алады, тоғызыншы сыныптан кейін теориялық бөлімге ауысып, мектепті бітірген соң, Санкт-Петербург қаласындағы Римский-Корсаков консерваториясына Д.Д. Шостаковичтің шәкірті профессор Александр Дереникович Мнацаканяннің композиция класына түседі.
Оның музыкалық стилінің қалыптасуына және дамуына, мәнерлілік құралдарың таңдау жолында К. Шілдебаев, Т. Қажғалиев, Н. Тілендиев, И. Стравинский, С. Прокофьев, Б. Барток, А. Пярт, Г. Канчелли, В. Лютославский және Р. Щедрин секілді композиторлар ықпал еткен.
Шырынның академиялық және бұқаралық музыка саласындағы тәжірибесі үлкен. Ол ҚР Халық әртісі Жания Әубәкірованың «Самғау» жобасына қатысқан, «Елбасы жолы» киноэпопеясын оркестрлеу және аранжировкасы бойынша жұмыс істеген, үш жыл бойы М. Әуезов атындағы академиялық драма театрмен ынтымақтаса қызмет етіп, Ә. Толықпаевпен бірге жеті қойылымға музыка жазған. Сонымен қатар, композитор сериалдар мен қысқа метражды картиналарға да музыка жазған. Шырын – көптеген қазақстандық эстрада әртістерінің орындауындағы әндердің авторы.
Шырын Magic of Nomads тобының жеке концертіне қатысты, ол Altyn Art музыкалық қоры ұсынған алғашқы байқаудың әділқазы мүшесі болды, Ренат Гайсин, Әділжан Толықпаев және Виктор Хоменко секілді музыканттармен Игорь Крутойдың әндерін түрлі аспаптарға салып, жинақтау жұмысына атсалысты. Бұл жобада Шырын өзін музыкалық редактор ретінде көрсетті. Сондай-ақ Junior Eurovision жобасына шақырылған қонақ ретінде қатысып, ұлттық іріктеудің финалына ән жазды.
Жамбыл атындағы қазақ мемлекеттік симфониялық оркестрімен (дирижері Қанат Омаров, Ваг Папян, Ерболат Ахмедияров), Құрманғазы атындағы қазақ ұлттық консерваториясының студенттік симфониялық оркестрмен (дирижерлері Қанат Омаров, Берік Батырхан, Мадияр Тойболды), Нұр-Сұлтан қаласы филормониясының оркестрімен (дирижерлері Берік Батырхан, Ернар Нұртазин), Солистер академиясы оркестрімен, Алматы қаласы әкімдігінің эстрадалық-симфониялық оркестрімен (дирижері Александр Беляков), Saz&Soul тобымен ынтымақтаса жұмыс істеу, әрине, Шырынның кәсіби тәжірибесін байыта түсті. Бүгінде ол композитор-әрлеуші ретінде Қазақконцертте шығармашылық қызмет атқарады.
Шырынның музыкалық қызығушылығының аясы кең. Оның қызметтер тізімінде шығармалары өте көп. Мысалы, академиялық бағытта – Олжас Сүйлейменовтің өлеңдеріне жазылған вокалды цикл, 10 халық әнін фортепияно үшін әрлеу, ішекті квартет, екі бөлімді соло кларнетке арналған Монодия, Труба мен симфониялық оркестр үшін түрленімдер. Сондай-ақ оның шығармашылық қоржынында «Қас-Қағым» (реж. Елик Нұрсұлтан), «Жүз жылдық махаббат» (реж. Алма Какишева) қойылымдарына және «Арманға 20 қадам» сериалына (реж. Қанағат Мустафин) жазылған музыка мен 30-дан астам ән бар.
Шырын еліміздегі академиялық классикалық және авангард музыкасының дамығанын армандайды, заманауи тыңдарманның операға, балет пен симфониялық концерттерге көбірек қызығушылық танытқанын қалайды.
Музыкалық резиденция үшін ұсынылған шығарма – үрмелі квинтетке арналған 3 пьеса. Құрамы: 2 труба, тромбон, бас-тромбон, валторна. Еркін формада жазылған.
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"RELATION" for brass ensemble
Шырын Базаркулова
Шырын Базаркулова
Брасс-ансамбль үшін «Relation» – еліміздің академиялық үрмелі өнеріне қосылған нағыз қазынамен тең, себебі музыка көрнекі мазмұнға ие, әрі қарапайым сонымен қатар бірегей авторлық тілмен баяндалған. Шығармалар біріктірілген, алайда жеке туынды ретінде де орындала алады. Құрамы – екі труба, валторна, туба.
Алғашқы пьеса тромбонның лирикалық жеке орындауында ашылады. Әуен қарапайым созыңқылықпен орындалады, орындау мәнері сөйлеу мәнерлілігімен теңестіріледі. Бұл хабарлы үн – терең, құпияға толы, сұраулы интонацияға ие, аздаған тербелмелі қозғалысы бар. Екі тактілі фаза қабылдауға ерекше әсер етеді, кешкі пейзаж көрінісін көз алдыңа әкеледі. «Жауап сөзі» ретінде әуелі валторнаның, артынша трубаның партиялары шығады. Бұл сұрақ-жауап құрылымы кездейсоқ емес, ол диалогтың үздіксіз екенін білдіру үшін таңдалған. Труба партиясы өзінің айқын бояуымен тембрлік қарама-қайшылық сыйлайды. Жалпы алғанда, автор фактураны толықтырудың, оны құрайтын элементтерді динамикалық айқындай түсудің қызықты тәсілдерін пайдаланады.
Пьесаның соңында тұтас аспап құрамы бірігіп, мысты үрмелі аспаптар тембрінде дыбысталып, қабылдауға тамаша әсер етеді. Тұтас дыбыс бояуы ұшқын атып, үйлесімнің кенеттен өзгеруі, аккордтан тыс дыбыстардың қосылуы, трубаның жеке орындауы, ал ең соңында – бірден пайда болатын аса нәзік рр әсерінен алуан реңке бөленеді. Лирикалық көңіл күй соңғы үнге дейін сақталады.
Екінші пьеса қозғалмалы ырғағымен және музыкалық материалдың қарқынды дамуымен ерекшеленеді. Кернейдің, тромбон мен трубаның арғы жағында волторна солосы ырғақтық-қолдау көрсетеді және дамуға ықпал етеді. Әуенде ұсақ созылыңқылық, толқынтәрізділік, үзіктер пайда болады. Осылайша толықтай жаңаша әрленген материал бір мысты аспаптан екіншісіне ауысып, әуенді, ырғақты, фактураны ақырындап күрделендіре түсетін түрленім құрып, ақыр соңында тұтас музыкалық негізді көп дауыстыландырады.
Музыкалық шарықтау шегі piu mosso бөліміне сай келеді және волторнаның партиясында фанфарлы үндеуден басталады. Бұдан кейінгі бәсең қозғалыс, керней мен тромбонның көмескі үні бірінші пьесадағы лирикалық көңіл күйге алып келеді. Бірнеше осындай түрленімнен кейін үздіксіз икемді мелодиялық қозғалыс басталады, ол ырғақ жағынан лүпілді өзге дауыстармен үйлеседі. Табиғи жолмен даму фактураның ажырауымен алмасып, тұтас алғанда, шығарманың соңында шиеленісті шешімге ұласады.
Екінші пьеса – техникалық тұрғыдан алғанда, мысты үрмелілердің құбылмалылығын және айқын мүмкіншіліктерін көрсететін шебер құрылған материал. Көлемі жағынан кішігірім композицияда ішкі кереғарлықпен және біртұтастықпен ерекшеленетін экспозициялық, даму және қорытынды бөлімнен тұратын барлық негізгі тараулар қамтылған. Осы шағын аспаптық циклді аяқтайтын үшінші материалға бірінші материалдан үзінді қосу, музыкалық «триптихті» үйлесіммен жиектей отырып, өзіндік екпіндік байланыс құрады. Автор ендігі кезекте тромбонның лирикалық жеке орындауын келесі аспап – тембрі дыбысқа ерекше, қорытынды сипат сыйлайтын трубаға ауыстырады. Үшінші пьесаның бірінші пьесадан тағы бір айырмашылығы – көтеріңкі қозғалысты көмескі қозғалыспен алмастырып, өзіндік назар аударту тәсілін пайдалану.
Композициялық және орындаушылық проблемаларды шешу тәсілі бұл шығарманы мектеп және колледж ансамбльдерінің репертуарына қосып, бүгінгі таңда құрылып отырған брасс-ұжымдарда өзінің лайықты орнын алуға мүмкіндік беретінін атай кеткен дұрыс. Композитор мысты үрмелі аспаптардың орындаушылық мүмкіншілігін жеткізу барысында тамаша жасампаздық көрсетеді. Сондықтан, оның шығармасы осы бір қызықты аспаптар тобы үшін жаңа нота қорының құрылуына бастама болуы мүмкін.
Алғашқы пьеса тромбонның лирикалық жеке орындауында ашылады. Әуен қарапайым созыңқылықпен орындалады, орындау мәнері сөйлеу мәнерлілігімен теңестіріледі. Бұл хабарлы үн – терең, құпияға толы, сұраулы интонацияға ие, аздаған тербелмелі қозғалысы бар. Екі тактілі фаза қабылдауға ерекше әсер етеді, кешкі пейзаж көрінісін көз алдыңа әкеледі. «Жауап сөзі» ретінде әуелі валторнаның, артынша трубаның партиялары шығады. Бұл сұрақ-жауап құрылымы кездейсоқ емес, ол диалогтың үздіксіз екенін білдіру үшін таңдалған. Труба партиясы өзінің айқын бояуымен тембрлік қарама-қайшылық сыйлайды. Жалпы алғанда, автор фактураны толықтырудың, оны құрайтын элементтерді динамикалық айқындай түсудің қызықты тәсілдерін пайдаланады.
Пьесаның соңында тұтас аспап құрамы бірігіп, мысты үрмелі аспаптар тембрінде дыбысталып, қабылдауға тамаша әсер етеді. Тұтас дыбыс бояуы ұшқын атып, үйлесімнің кенеттен өзгеруі, аккордтан тыс дыбыстардың қосылуы, трубаның жеке орындауы, ал ең соңында – бірден пайда болатын аса нәзік рр әсерінен алуан реңке бөленеді. Лирикалық көңіл күй соңғы үнге дейін сақталады.
Екінші пьеса қозғалмалы ырғағымен және музыкалық материалдың қарқынды дамуымен ерекшеленеді. Кернейдің, тромбон мен трубаның арғы жағында волторна солосы ырғақтық-қолдау көрсетеді және дамуға ықпал етеді. Әуенде ұсақ созылыңқылық, толқынтәрізділік, үзіктер пайда болады. Осылайша толықтай жаңаша әрленген материал бір мысты аспаптан екіншісіне ауысып, әуенді, ырғақты, фактураны ақырындап күрделендіре түсетін түрленім құрып, ақыр соңында тұтас музыкалық негізді көп дауыстыландырады.
Музыкалық шарықтау шегі piu mosso бөліміне сай келеді және волторнаның партиясында фанфарлы үндеуден басталады. Бұдан кейінгі бәсең қозғалыс, керней мен тромбонның көмескі үні бірінші пьесадағы лирикалық көңіл күйге алып келеді. Бірнеше осындай түрленімнен кейін үздіксіз икемді мелодиялық қозғалыс басталады, ол ырғақ жағынан лүпілді өзге дауыстармен үйлеседі. Табиғи жолмен даму фактураның ажырауымен алмасып, тұтас алғанда, шығарманың соңында шиеленісті шешімге ұласады.
Екінші пьеса – техникалық тұрғыдан алғанда, мысты үрмелілердің құбылмалылығын және айқын мүмкіншіліктерін көрсететін шебер құрылған материал. Көлемі жағынан кішігірім композицияда ішкі кереғарлықпен және біртұтастықпен ерекшеленетін экспозициялық, даму және қорытынды бөлімнен тұратын барлық негізгі тараулар қамтылған. Осы шағын аспаптық циклді аяқтайтын үшінші материалға бірінші материалдан үзінді қосу, музыкалық «триптихті» үйлесіммен жиектей отырып, өзіндік екпіндік байланыс құрады. Автор ендігі кезекте тромбонның лирикалық жеке орындауын келесі аспап – тембрі дыбысқа ерекше, қорытынды сипат сыйлайтын трубаға ауыстырады. Үшінші пьесаның бірінші пьесадан тағы бір айырмашылығы – көтеріңкі қозғалысты көмескі қозғалыспен алмастырып, өзіндік назар аударту тәсілін пайдалану.
Композициялық және орындаушылық проблемаларды шешу тәсілі бұл шығарманы мектеп және колледж ансамбльдерінің репертуарына қосып, бүгінгі таңда құрылып отырған брасс-ұжымдарда өзінің лайықты орнын алуға мүмкіндік беретінін атай кеткен дұрыс. Композитор мысты үрмелі аспаптардың орындаушылық мүмкіншілігін жеткізу барысында тамаша жасампаздық көрсетеді. Сондықтан, оның шығармасы осы бір қызықты аспаптар тобы үшін жаңа нота қорының құрылуына бастама болуы мүмкін.
Суретші, оның шығармашылық құралдары айналадағы дыбыстар – табиғат, қалалар, музыкалық аспаптар, үн. Оның музыкалық академиялық білімі жоқ. Дария аударма ісімен айналысқан, француз және ағылшын тілдерін біледі. Музыка саласында теориялық білімнің жоқтығы шығармашылық үшін кедергі бола алған жоқ, керісінше, белгілі бір тұрғыда оның тәжірибесін бірегейлендіре түсті.
Дария саунд-артпен айналысады. Осы салаға әжептәуір терең бойлағаннан кейін, ол дыбыс өнерінде методологиялық проблемалар бар екеніне көзі жетті, бұл туралы 1937 жылы Джон Кейдж өз өлеңдері мен музыкалық еңбектерінде сөз қозғаған болатын.
Дария саунд-артпен айналысады. Осы салаға әжептәуір терең бойлағаннан кейін, ол дыбыс өнерінде методологиялық проблемалар бар екеніне көзі жетті, бұл туралы 1937 жылы Джон Кейдж өз өлеңдері мен музыкалық еңбектерінде сөз қозғаған болатын.
"Qonyr Jel"
Шығарма бізге үйреншікті туындылардан ерекшеленеді, себебі бұл электронды музыканың сирек кездесетін жанры – эмбиент. Айырмашылық жазу мәнері арқылы көрінеді, өйткені бұл тек дыбысты жазумен және «музыкалық» материалды – біздің жағдайымызда үрмелі аспаптармен орындалған желді, жекелеме дыбыстарды жазумен, сұрыптаумен және таңдаумен белгіленетін таза электронды тәжірибе. Сонымен қатар, шығарма созылыңқылығымен және композициялылығымен (нақты бөлімдер мен жиектерсіз он үш минуттық дыбыстық туынды), қабылдануымен (өз-өзіңе медиативті бойлау) ерекшеленеді. Жоғарыда аталғанның бәрі «терең бойлау жолын» құратын екпіннің көмегімен ұйымдастырылады.
K.O.K.O.N.J.A
Дария нуртазина
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
ДАРИЯ НУРТАЗИНА
K.O.K.O.N.J.A
K.O.K.O.N.J.A
Суретші, оның шығармашылық құралдары айналадағы дыбыстар – табиғат, қалалар, музыкалық аспаптар, үн. Оның музыкалық академиялық білімі жоқ. Дария аударма ісімен айналысқан, француз және ағылшын тілдерін біледі. Музыка саласында теориялық білімнің жоқтығы шығармашылық үшін кедергі бола алған жоқ, керісінше, белгілі бір тұрғыда оның тәжірибесін бірегейлендіре түсті.
Дария саунд-артпен айналысады. Осы салаға әжептәуір терең бойлағаннан кейін, ол дыбыс өнерінде методологиялық проблемалар бар екеніне көзі жетті, бұл туралы 1937 жылы Джон Кейдж өз өлеңдері мен музыкалық еңбектерінде сөз қозғаған болатын. Бұл авторлардың екеуін кез келген дыбыс музыка деген идея ұштастырады. Дария үшін дыбыс – өнердегі қуатты құрал. Музыка – тіршіліктің табиғатын тудырып, әлемнің объективті екенін көрсетеді. Дария ambient, experimental, electronic жанрларында жұмыс істейді.
2020 жылы Дария «Sonic Identity» QWAS Zurich University (Sound Art) онлайн-бағдарламасының «Stop, Collaborate and Listen!» онлайн жобасына қатысты.
Дарияның шығармашылық процесі қаланы және табиғи ландшафтты, түрлі формадағы ыдыстардан алуға болатын дыбыстарды, адамдардың ән салуы мен сөйлесуін, желдің шуылын, техникаларды жазып алудан басталады. Осыдан соң ол мастерингті жүзеге асырып, дыбыстарды бағдарламаларда, мысалы Abletone Live арқылы, сэмплингтеуді бастайды. Қандай да бір материалмен жұмыс істеу барысында Дария: «Ал осылай болса қалай…?» деген ойды басшылыққа алады. Дыбыстарды өңдеу тәсілін таңдау кезінде басты критерий оның өз сезімі мен талғамы: ұнайды не ұнамайды.
Музыкалық білімнің жоқтығы Дарияға белгілі бір еркіндік сыйлап, қатаң ережелер мен осы сала бойынша шектеулерден құтқарады. Туындыны өмірге әкелсем деген құштарлығы Дарияны музыканттар үшін қарапайым дүниелерге жаңа қырынан қарауға мүмкіндік береді. Оған белгілі бір аспаптың қалайша бөлек үн шығара алатыны, түрлі локацияда немесе түрлі заттарды қосу арқылы қандай дыбыстарды естуге болатыны және олардың табиғаты мен «вайбы» қызықты. «Дегенмен, мен суретші ретінде бұл саладан кетемін деуге келмейді. Мен үшін бұл жай ғана энергиямды тарату тәсілі. Менің академиялық білімім жоқ, менің арғы тегімде де музыканттар болмаған. Дегенмен, әке-шешем және арғы аталарым бірдеңемен айналысқанда үнемі ән салып отырған. Музыка – біздің күнделікті тіршілігіміздің ажырамас бөлігі».
Музыкалық резиденция үшін ұсынылған шығарма – «Қоңыр жел» (Qonyr Zhel). Бұл туынды – Дарияның басынан жиі өтіп тұратын күрделі, «аралас» күйді жеткізу қадамы. Оны суреттеу үшін автор «қоңыр» сөзін пайдаланады. Бұл шығарманың басты музыкалық материалы – жел. Ауаның қозғалысы ағаш үрмелі аспаптарға қосылған домбыра фонограмасы арқылы жеткізіледі. Шығармада бір октавадағы небәрі 4 нота қолданылады, бұл оған тұрақтылық сыйлайды. Автор бұл шығарманы барлық адамдарға «барлық тірілерге және өмірден өткендерге арнайды».
Дария саунд-артпен айналысады. Осы салаға әжептәуір терең бойлағаннан кейін, ол дыбыс өнерінде методологиялық проблемалар бар екеніне көзі жетті, бұл туралы 1937 жылы Джон Кейдж өз өлеңдері мен музыкалық еңбектерінде сөз қозғаған болатын. Бұл авторлардың екеуін кез келген дыбыс музыка деген идея ұштастырады. Дария үшін дыбыс – өнердегі қуатты құрал. Музыка – тіршіліктің табиғатын тудырып, әлемнің объективті екенін көрсетеді. Дария ambient, experimental, electronic жанрларында жұмыс істейді.
2020 жылы Дария «Sonic Identity» QWAS Zurich University (Sound Art) онлайн-бағдарламасының «Stop, Collaborate and Listen!» онлайн жобасына қатысты.
Дарияның шығармашылық процесі қаланы және табиғи ландшафтты, түрлі формадағы ыдыстардан алуға болатын дыбыстарды, адамдардың ән салуы мен сөйлесуін, желдің шуылын, техникаларды жазып алудан басталады. Осыдан соң ол мастерингті жүзеге асырып, дыбыстарды бағдарламаларда, мысалы Abletone Live арқылы, сэмплингтеуді бастайды. Қандай да бір материалмен жұмыс істеу барысында Дария: «Ал осылай болса қалай…?» деген ойды басшылыққа алады. Дыбыстарды өңдеу тәсілін таңдау кезінде басты критерий оның өз сезімі мен талғамы: ұнайды не ұнамайды.
Музыкалық білімнің жоқтығы Дарияға белгілі бір еркіндік сыйлап, қатаң ережелер мен осы сала бойынша шектеулерден құтқарады. Туындыны өмірге әкелсем деген құштарлығы Дарияны музыканттар үшін қарапайым дүниелерге жаңа қырынан қарауға мүмкіндік береді. Оған белгілі бір аспаптың қалайша бөлек үн шығара алатыны, түрлі локацияда немесе түрлі заттарды қосу арқылы қандай дыбыстарды естуге болатыны және олардың табиғаты мен «вайбы» қызықты. «Дегенмен, мен суретші ретінде бұл саладан кетемін деуге келмейді. Мен үшін бұл жай ғана энергиямды тарату тәсілі. Менің академиялық білімім жоқ, менің арғы тегімде де музыканттар болмаған. Дегенмен, әке-шешем және арғы аталарым бірдеңемен айналысқанда үнемі ән салып отырған. Музыка – біздің күнделікті тіршілігіміздің ажырамас бөлігі».
Музыкалық резиденция үшін ұсынылған шығарма – «Қоңыр жел» (Qonyr Zhel). Бұл туынды – Дарияның басынан жиі өтіп тұратын күрделі, «аралас» күйді жеткізу қадамы. Оны суреттеу үшін автор «қоңыр» сөзін пайдаланады. Бұл шығарманың басты музыкалық материалы – жел. Ауаның қозғалысы ағаш үрмелі аспаптарға қосылған домбыра фонограмасы арқылы жеткізіледі. Шығармада бір октавадағы небәрі 4 нота қолданылады, бұл оған тұрақтылық сыйлайды. Автор бұл шығарманы барлық адамдарға «барлық тірілерге және өмірден өткендерге арнайды».
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"QONYR JEL"
k.o.k.o.n.j.a
k.o.k.o.n.j.a
Шығарма бізге үйреншікті туындылардан ерекшеленеді, себебі бұл электронды музыканың сирек кездесетін жанры – эмбиент. Айырмашылық жазу мәнері арқылы көрінеді, өйткені бұл тек дыбысты жазумен және «музыкалық» материалды – біздің жағдайымызда үрмелі аспаптармен орындалған желді, жекелеме дыбыстарды жазумен, сұрыптаумен және таңдаумен белгіленетін таза электронды тәжірибе. Сонымен қатар, шығарма созылыңқылығымен және композициялылығымен (нақты бөлімдер мен жиектерсіз он үш минуттық дыбыстық туынды), қабылдануымен (өз-өзіңе медиативті бойлау) ерекшеленеді. Жоғарыда аталғанның бәрі «терең бойлау жолын» құратын екпіннің көмегімен ұйымдастырылады. Бастапқы нүкте – дыбысталуы баяу қарқыннан біртіндеп тездетіле береді, ортасынан келесі нүктеге дейін – жылдамдайды, соңында – толық сұйылып кеткенше баяу екпінге ұласады. Бұл шығарманы жазу кезінде авторға Том Йорк пен Аки Онда шабыт береді. Жұмыс барысында және табылған шешімдерді орнықтыру кезінде өз сезімі мен түйсігін басшылыққа алған.
Бірізділік арқылы құрылымдық процеске ұласатын тұтас дыбыс массасы ұшу, қалықтау әсерін береді, бұл өз кезегінде эмбиент жанрына толықтай сәйкес. Мұны тосын жағдай деуге келмейді, себебі Дария «қоңыр» сөзіне жүгінеді, ол «қазақтар үшін философиялық онтологиялық мәнге ие екенін: ертеде осы сөз арқылы күнделікті тұрмыстағы құбылыстарды: қоңыр кеш, қоңыр жел, қоңыр дауыс, қоңыр саз/күй түрінде сипаттағандарын алға тартады».
Шығармада флейта, гобой және кларнетпен бір октавада небәрі 4 нота қолданылған, бұл дыбыстық төсемді әрі тұрақты әрі қарқынды қыла түседі. Соңғысы жел мен ауа түрінде – үрмелі ағаш аспаптар және домбыраның үні жазылған фонограмма арқылы беріледі. Осының бәрі техникалық әрлеудің көмегімен барынша дәлме-дәл жеткізілген желдің идеялық-көркемдік бейнесі.
Осы туындыны тыңдау арқылы бейсаналы түрде жел, яғни ауа ағыны, шын мәнінде тылсым күшке ие деген ойға қаласың. Ол дыбыстарды жеткізіп, ақпараттарды тасымалдап, үн шығарумен ғана шектелмей, әрі оларды өзінде сақтауға да қабілетті. Бір қызығы, ағын күші әртүрлі болған сайын, оның мазмұны жоқ болып кетпейді. Сондықтан, оны тыңдағанда біреудің дауысын, музыкалық астаптардың үнін, өзімізге жақын және әрқайсымызға түсінікті сарынды естігендей боламыз.
Түпкі ойдың бірегейлігі қолданылған әр компоненттің табиғи қасиетімен анықталады. Шығармада ештеңе нотамен бекітілмеген, баяндалған ырғақтың бәрі табиғи жағдайда жазудың арқасында өздігінен алынған.
Дарияның өзі атап өткендей: «Әлем кернеуінен асып барады. Күнделікті тірлікте қарбалас өте көп: үйің жайлы ойлауға уақытың да, қорың да қалмайды. Кейде баяулау керек. Мұны эмбиент жасайды, оның минималист музыкасы ойлар ағынына, пайымдауға кеңістік қалдырады. Эмбиент – бұл терең бойлау, бұл қазақ тілімен айтқанда – күй». Шығарма белгілі бір жағдай тудырып, назарымызды өз сезімімізге, сондай-ақ түрлі ақпараттық және уақытша аймақтар арасындағы өткізгіш ретіндегі денеміздің не сезінетініне шоғырландырады.
Бірізділік арқылы құрылымдық процеске ұласатын тұтас дыбыс массасы ұшу, қалықтау әсерін береді, бұл өз кезегінде эмбиент жанрына толықтай сәйкес. Мұны тосын жағдай деуге келмейді, себебі Дария «қоңыр» сөзіне жүгінеді, ол «қазақтар үшін философиялық онтологиялық мәнге ие екенін: ертеде осы сөз арқылы күнделікті тұрмыстағы құбылыстарды: қоңыр кеш, қоңыр жел, қоңыр дауыс, қоңыр саз/күй түрінде сипаттағандарын алға тартады».
Шығармада флейта, гобой және кларнетпен бір октавада небәрі 4 нота қолданылған, бұл дыбыстық төсемді әрі тұрақты әрі қарқынды қыла түседі. Соңғысы жел мен ауа түрінде – үрмелі ағаш аспаптар және домбыраның үні жазылған фонограмма арқылы беріледі. Осының бәрі техникалық әрлеудің көмегімен барынша дәлме-дәл жеткізілген желдің идеялық-көркемдік бейнесі.
Осы туындыны тыңдау арқылы бейсаналы түрде жел, яғни ауа ағыны, шын мәнінде тылсым күшке ие деген ойға қаласың. Ол дыбыстарды жеткізіп, ақпараттарды тасымалдап, үн шығарумен ғана шектелмей, әрі оларды өзінде сақтауға да қабілетті. Бір қызығы, ағын күші әртүрлі болған сайын, оның мазмұны жоқ болып кетпейді. Сондықтан, оны тыңдағанда біреудің дауысын, музыкалық астаптардың үнін, өзімізге жақын және әрқайсымызға түсінікті сарынды естігендей боламыз.
Түпкі ойдың бірегейлігі қолданылған әр компоненттің табиғи қасиетімен анықталады. Шығармада ештеңе нотамен бекітілмеген, баяндалған ырғақтың бәрі табиғи жағдайда жазудың арқасында өздігінен алынған.
Дарияның өзі атап өткендей: «Әлем кернеуінен асып барады. Күнделікті тірлікте қарбалас өте көп: үйің жайлы ойлауға уақытың да, қорың да қалмайды. Кейде баяулау керек. Мұны эмбиент жасайды, оның минималист музыкасы ойлар ағынына, пайымдауға кеңістік қалдырады. Эмбиент – бұл терең бойлау, бұл қазақ тілімен айтқанда – күй». Шығарма белгілі бір жағдай тудырып, назарымызды өз сезімімізге, сондай-ақ түрлі ақпараттық және уақытша аймақтар арасындағы өткізгіш ретіндегі денеміздің не сезінетініне шоғырландырады.
Музыкант, пианиношы және вокалшы. Көбіне соул және поп жанрларында жұмыс істейді, өз шығармашылығын барынша айқын және толық күш-жігерімен дамытуға тырысады. Дауысының тембрі қызықты, ерекше, соул-орындаушыға жақын келеді. Музыканттардың көбі оны Стиви Уандерге теңеп жатады, ол шын мәнінде Жеңістің стилі мен көркем талғамының қалыптасуына көп ықпал еткен.
Музыкамен бала кезден айналыса бастаған: өлең шығарып, гитарамен сүйемелдеп ән салған. Студенттік жылдарда оны әсіресе джаз үйлесімі қатты қызықтырған, нәтижесінде Жеңіс игерген машықтарын соул және тағы басқа бағыттағы жұмыстары үшін қолдана бастайды.
Музыкамен бала кезден айналыса бастаған: өлең шығарып, гитарамен сүйемелдеп ән салған. Студенттік жылдарда оны әсіресе джаз үйлесімі қатты қызықтырған, нәтижесінде Жеңіс игерген машықтарын соул және тағы басқа бағыттағы жұмыстары үшін қолдана бастайды.
Soul note
"My Soul"
Ән автордың өмірлік ұстанымын және тереңірек көз жүгіртетін болсақ – жан-дүниесінің күйін білдіреді («soul» ағылшын тілінен «жан» деп аударылады). Композицияның өзіне тән айырмашылығы – еркіндікті, жағымды тыныштықты сезіну, өзіңді және таңдаған жолыңды қабылдау. Оның әр сөзі – бұл өмірдегі өз орныңды түйсінуге жетелейтін энергетикалық ағын.
Әртіс жоғары музыкалық талғамды қалыптастырып, кәсібилігін арттыру үшін орындаушыларға сапалы музыканы көбірек тыңдап, әрі мүмкіндігінше оны орындауы тиіс деп есептейді. Сондықтан да оның шығармашылық процесі – күн сайынғы еңбектен, аспаптармен дайындалудан және жанын тебірентетін, айқын эмоциялар, сезімдер мен күйлер әлеміне терең бойлауға мүмкіндік беретін дыбысты іздеуден тұрады. Шығарманың көркем және дыбыстық бейнесі ақырындап, табиғи жолмен ашыла түседі...
Әртіс жоғары музыкалық талғамды қалыптастырып, кәсібилігін арттыру үшін орындаушыларға сапалы музыканы көбірек тыңдап, әрі мүмкіндігінше оны орындауы тиіс деп есептейді. Сондықтан да оның шығармашылық процесі – күн сайынғы еңбектен, аспаптармен дайындалудан және жанын тебірентетін, айқын эмоциялар, сезімдер мен күйлер әлеміне терең бойлауға мүмкіндік беретін дыбысты іздеуден тұрады. Шығарманың көркем және дыбыстық бейнесі ақырындап, табиғи жолмен ашыла түседі...
Женис Нургали
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
ЖЕНИС НУРГАЛИ
SOUL NOTE
SOUL NOTE
музыкант, пианиношы және вокалшы. Көбіне соул және поп жанрларында жұмыс істейді, өз шығармашылығын барынша айқын және толық күш-жігерімен дамытуға тырысады. Дауысының тембрі қызықты, ерекше, соул-орындаушыға жақын келеді. Музыканттардың көбі оны Стиви Уандерге теңеп жатады, ол шын мәнінде Жеңістің стилі мен көркем талғамының қалыптасуына көп ықпал еткен.
Музыкамен бала кезден айналыса бастаған: өлең шығарып, гитарамен сүйемелдеп ән салған. Студенттік жылдарда оны әсіресе джаз үйлесімі қатты қызықтырған, нәтижесінде Жеңіс игерген машықтарын соул және тағы басқа бағыттағы жұмыстары үшін қолдана бастайды.
Әртіс жоғары музыкалық талғамды қалыптастырып, кәсібилігін арттыру үшін орындаушыларға сапалы музыканы көбірек тыңдап, әрі мүмкіндігінше оны орындауы тиіс деп есептейді. Сондықтан да оның шығармашылық процесі – күн сайынғы еңбектен, аспаптармен дайындалудан және жанын тебірентетін, айқын эмоциялар, сезімдер мен күйлер әлеміне терең бойлауға мүмкіндік беретін дыбысты іздеуден тұрады. Шығарманың көркем және дыбыстық бейнесі ақырындап, табиғи жолмен ашыла түседі...
Жеңіске өзіне және өз ісіне адал адамдар; кей жағдайда біздер мұқият болмағандықтан көп көңіл бөле бермеймін ұсақ-түйек, беймәлім заттар және әрине, музыка шабыт сыйлайды. Жеңістің өзі айтқандай: «Ерекше қасиетке ие әндер, композициялар бар. Олар тіпті ең ауыр сәттің өзінде мотивация береді». Мысалы, музыкалық резиденция аясында ұсынылған «My Soul» әні – музыка жиынтығы және орындаушының жан-дүниесінің көрінісі. «Бастысы – өзіңдікін табу, сезіну және бағалау. Бұл менің жаным, “My Soul”! Меніңше, музыка – жан-дүниенің көрінісі».
Жеңістің өмір салты және жұмысы игі ниеттерге, тың дүниені өмірге әкелсем деген құлшынысқа толы, ал бұл өз-өзін ақтайды.
Музыкамен бала кезден айналыса бастаған: өлең шығарып, гитарамен сүйемелдеп ән салған. Студенттік жылдарда оны әсіресе джаз үйлесімі қатты қызықтырған, нәтижесінде Жеңіс игерген машықтарын соул және тағы басқа бағыттағы жұмыстары үшін қолдана бастайды.
Әртіс жоғары музыкалық талғамды қалыптастырып, кәсібилігін арттыру үшін орындаушыларға сапалы музыканы көбірек тыңдап, әрі мүмкіндігінше оны орындауы тиіс деп есептейді. Сондықтан да оның шығармашылық процесі – күн сайынғы еңбектен, аспаптармен дайындалудан және жанын тебірентетін, айқын эмоциялар, сезімдер мен күйлер әлеміне терең бойлауға мүмкіндік беретін дыбысты іздеуден тұрады. Шығарманың көркем және дыбыстық бейнесі ақырындап, табиғи жолмен ашыла түседі...
Жеңіске өзіне және өз ісіне адал адамдар; кей жағдайда біздер мұқият болмағандықтан көп көңіл бөле бермеймін ұсақ-түйек, беймәлім заттар және әрине, музыка шабыт сыйлайды. Жеңістің өзі айтқандай: «Ерекше қасиетке ие әндер, композициялар бар. Олар тіпті ең ауыр сәттің өзінде мотивация береді». Мысалы, музыкалық резиденция аясында ұсынылған «My Soul» әні – музыка жиынтығы және орындаушының жан-дүниесінің көрінісі. «Бастысы – өзіңдікін табу, сезіну және бағалау. Бұл менің жаным, “My Soul”! Меніңше, музыка – жан-дүниенің көрінісі».
Жеңістің өмір салты және жұмысы игі ниеттерге, тың дүниені өмірге әкелсем деген құлшынысқа толы, ал бұл өз-өзін ақтайды.
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"MY SOUL"
Soul Note
Soul Note
Ән автордың өмірлік ұстанымын және тереңірек көз жүгіртетін болсақ – жан-дүниесінің күйін білдіреді («soul» ағылшын тілінен «жан» деп аударылады). Композицияның өзіне тән айырмашылығы – еркіндікті, жағымды тыныштықты сезіну, өзіңді және таңдаған жолыңды қабылдау. Оның әр сөзі – бұл өмірдегі өз орныңды түйсінуге жетелейтін энергетикалық ағын.
Өзіне тән эмоционалды-сезімтал көңіл күйі бар соул, дәл таңдалған. Ескі пластинаның сыбдырымен қатар үндесетін жеңіл салмақсыз аспаптық кіріспе жайлы шуақты атмосфера тудырады. Дәл осы белгіні сақтаған пернелілердің сүйемелдеуі тыңдарманға босаңсуға, музыкадан және жалпы жеке орындаушылар дауысының тембрінен ләззат алуға мүмкіндік береді. Брасс-қондырманың ерекше бояуы, әрекетке шақырып тұрғандай болады.
Пернелілердің ырғақты лүпілі әннің ортасына дейін сақталады. Ары қарай Nasiafromasia партиясы әуенді сазды желдірмеге баурап әкетеді, осы сәтте адамдарға өз қалыптарында қалуға мүмкіндік беру қаншалықты маңызды деген ой келеді. Бұл бөлікте мәтінге ерекше көңіл бөлінеді, сондықтан да аспапты құрамға екпін түспейді, ол жай ғана тербелмелі, сәл лүпілді ырғақпен қолдау көрсетіп тұрады.
Жалпы алғанда, таңдалған аспаптар мен вокалды партия пассажының баяу қарқыны, бірқалыпты төгілуі ортақ жайма-шуақ поэтикалық көңіл күй мен мектепке тән аспаптаудың соул техникасын тудырады. Шығарма осы жанрға жататын көптеген әндерден ерекшеленеді, себебі проблемалар мен қайғы-қасіретті сөз қылмайды, керісінше, өз-өзіңе деген сенімді арттыратын жағымды толқын секілді қабылданады.
Өзіне тән эмоционалды-сезімтал көңіл күйі бар соул, дәл таңдалған. Ескі пластинаның сыбдырымен қатар үндесетін жеңіл салмақсыз аспаптық кіріспе жайлы шуақты атмосфера тудырады. Дәл осы белгіні сақтаған пернелілердің сүйемелдеуі тыңдарманға босаңсуға, музыкадан және жалпы жеке орындаушылар дауысының тембрінен ләззат алуға мүмкіндік береді. Брасс-қондырманың ерекше бояуы, әрекетке шақырып тұрғандай болады.
Пернелілердің ырғақты лүпілі әннің ортасына дейін сақталады. Ары қарай Nasiafromasia партиясы әуенді сазды желдірмеге баурап әкетеді, осы сәтте адамдарға өз қалыптарында қалуға мүмкіндік беру қаншалықты маңызды деген ой келеді. Бұл бөлікте мәтінге ерекше көңіл бөлінеді, сондықтан да аспапты құрамға екпін түспейді, ол жай ғана тербелмелі, сәл лүпілді ырғақпен қолдау көрсетіп тұрады.
Жалпы алғанда, таңдалған аспаптар мен вокалды партия пассажының баяу қарқыны, бірқалыпты төгілуі ортақ жайма-шуақ поэтикалық көңіл күй мен мектепке тән аспаптаудың соул техникасын тудырады. Шығарма осы жанрға жататын көптеген әндерден ерекшеленеді, себебі проблемалар мен қайғы-қасіретті сөз қылмайды, керісінше, өз-өзіңе деген сенімді арттыратын жағымды толқын секілді қабылданады.
Жеті жыл Me and my invisible orchestra, Darkhan Juzz, AIGÜL, sobakasoma, Игорь Бушмелев секілді тағы басқа тәуелсіз қазақстандық сахнаның өкілдерімен бірлесіп еңбек етіп келе жатқан дыбыс режиссері және продюсер. Ол музыкалық релиздерге продюсерлік етіп, әртістерге аранжировка, қойылымдарға музыка жазады, көбіне дрим- және инди-поп, трип-хоп жарнларында жұмыс жасайды. Соңғы рет Константин El Koss деген сахналық атауға ие болған EP шығарды. Сондай-ақ Константин электронды музыка жазады, әрі пост-продакшнмен айналысады.
"Never fall in love"
Ұжымның музыкалық дәстүрге бағытталған әні – бір кездері қалыптасқан көркем құндылықтардың маңыздылығын түсінуге, тарихты сезінуге мүмкіндік беретін кемеліне жеткен табысты шешімнің үлгісі. Ән ХХ ғасырдың 60-шы жылдарындағы мәнерде, блюзбен үйлесім таба отырып америкалық джаз жанрында жазылған. Ұжым мүшелері атап өткендей, «бұл композиция Билли Холидей, Дина Вашингтон, Пэтси Клайндердің дәуірін өз басыңнан өткеріп, сезіну үшін дүниеге келген. Бұл жалғыз жүруге және бәрін жалғыз өзі жасауға үйреніп қалған адамның өзіне қатысты аздаған ащы мысқыл қосылған ағынан жарылуы. Ол ешқашан ешкімді жақсы көре алмаймын ба, ешкімге сенім артпаймын ба деп қорқады. Алайда кейіпкеріміз махаббатсыз біреумен бірге болғысы келмейді».
Me and my
invisible orhcestra
invisible orhcestra
константин Кохан
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
КОНСТАНТИН КОХАН
ME AND MY INVISIBLE ORCHESTRA
ME AND MY INVISIBLE ORCHESTRA
Жеті жыл Me and my invisible orchestra, Darkhan Juzz, AIGÜL, sobakasoma, Игорь Бушмелев секілді тағы басқа тәуелсіз қазақстандық сахнаның өкілдерімен бірлесіп еңбек етіп келе жатқан дыбыс режиссері және продюсер. Ол музыкалық релиздерге продюсерлік етіп, әртістерге аранжировка, қойылымдарға музыка жазады, көбіне дрим- және инди-поп, трип-хоп жарнларында жұмыс жасайды. Соңғы рет Константин El Koss деген сахналық атауға ие болған EP шығарды. Сондай-ақ Константин электронды музыка жазады, әрі пост-продакшнмен айналысады.
Оның музыкалық білімі болмағандықтан, өзін композиторлар қатарына қоса алмаймын деп ағынан жарылды. Алайда, меніңше, оның техникалық машықтары мен дыбыс режиссерлік білімі кері жағын дәлелдейтін секілді: Константин музыкалық материалмен, орындаушылармен және түрлі құраммен тікелей жұмыс жасайды, сонымен қатар процесті және нәтижені мүлде басқа дербес мәнерде жеткізеді.
Константиннің дыбыстың үйлесімі мен табиғи дыбысталуына қатысты сезімталдығы жоғары, материалды жүзеге асыруда, композицияда ненің қалай жұмыс істеуі керектігін болжауда эстетикасы ерекше – бір сөзбен айтқанда, осы қабілеттің барлығы нағыз композиторларға тән.
Оның шығармашылық және кәсіби қызметі алаңында әртістермен жасаған жұмыстары, олардың идеяларын жүзеге асырудағы көмегі және өзі үшін жазатын туындылары айрықша назар аудартады. Константин, өз сөзімен айтар болсақ, музыканы эмоциямен қабылдайды, оның түрлі-түсті бояуын естиді, ал қарапайымдылық ол үшін – шығарманың маңызды сипаттамасы.
Константин біраз қызықты жобаларға атсалысқан: мысалы, «Розенкранц және Гильденстерн қайтыс болды» (қоюшы-режиссёр Құба Әділов) қойылымына жазылған музыка. Соңғы жылдары продюсердің шығармашылығында Малика Колесовамен бірге атқарып жатқан Me and My Invisible Orchestra жобасына қатысты жұмысы ерекше орын алады.
Резиденция аясында Never Fall In Love деген шығарма жазылды. Сөзі, әуені, вокал – Малика Колесова, контрабас – Алтынбек Мұрзабеков, соқпалылар – Константин Зимарин, гитара – Руслан Журбин, пернелілер – Семён Баев, брасс-секция – Нұрболсын Төлеуханның Брасс Бэнді; продюсерлік, аранжировка, жазу және мәлімдеу – Константин.
Never Fall In Love – өткен ғасырдың 60-шы жылдарындағы америкалық джаз және блюз эстрадасына деген құрмет. Имитация арқылы көптеген заманауи жанрлардың түпнегізіне айналып қана қоймай, сторителлингке екпін түсіруімен ерекшеленген, сол уақыттың музыкалық атмосферасын сезіну. Бұл композиция Билли Холидей, Дина Вашингтон, Пэтси Клайн дәуірін «өз басыңнан өткеріп көру» қадамы секілді жазылды. Композицияның лирикалығы сол уақыттағы әндерге тән. Бұл жалғыз жүріп, бәрін жалғыз өзі істеп үйреніп қалған адамның өзіне кекесінмен қарай отырып, ағынан жарылуы: ол енді ешкімді жақсы көре алмай ма, ешкімге сене алмай ма? Алайда кейіпкеріміз махаббатсыз ешкіммен бірге болғысы келмейді.
Оның музыкалық білімі болмағандықтан, өзін композиторлар қатарына қоса алмаймын деп ағынан жарылды. Алайда, меніңше, оның техникалық машықтары мен дыбыс режиссерлік білімі кері жағын дәлелдейтін секілді: Константин музыкалық материалмен, орындаушылармен және түрлі құраммен тікелей жұмыс жасайды, сонымен қатар процесті және нәтижені мүлде басқа дербес мәнерде жеткізеді.
Константиннің дыбыстың үйлесімі мен табиғи дыбысталуына қатысты сезімталдығы жоғары, материалды жүзеге асыруда, композицияда ненің қалай жұмыс істеуі керектігін болжауда эстетикасы ерекше – бір сөзбен айтқанда, осы қабілеттің барлығы нағыз композиторларға тән.
Оның шығармашылық және кәсіби қызметі алаңында әртістермен жасаған жұмыстары, олардың идеяларын жүзеге асырудағы көмегі және өзі үшін жазатын туындылары айрықша назар аудартады. Константин, өз сөзімен айтар болсақ, музыканы эмоциямен қабылдайды, оның түрлі-түсті бояуын естиді, ал қарапайымдылық ол үшін – шығарманың маңызды сипаттамасы.
Константин біраз қызықты жобаларға атсалысқан: мысалы, «Розенкранц және Гильденстерн қайтыс болды» (қоюшы-режиссёр Құба Әділов) қойылымына жазылған музыка. Соңғы жылдары продюсердің шығармашылығында Малика Колесовамен бірге атқарып жатқан Me and My Invisible Orchestra жобасына қатысты жұмысы ерекше орын алады.
Резиденция аясында Never Fall In Love деген шығарма жазылды. Сөзі, әуені, вокал – Малика Колесова, контрабас – Алтынбек Мұрзабеков, соқпалылар – Константин Зимарин, гитара – Руслан Журбин, пернелілер – Семён Баев, брасс-секция – Нұрболсын Төлеуханның Брасс Бэнді; продюсерлік, аранжировка, жазу және мәлімдеу – Константин.
Never Fall In Love – өткен ғасырдың 60-шы жылдарындағы америкалық джаз және блюз эстрадасына деген құрмет. Имитация арқылы көптеген заманауи жанрлардың түпнегізіне айналып қана қоймай, сторителлингке екпін түсіруімен ерекшеленген, сол уақыттың музыкалық атмосферасын сезіну. Бұл композиция Билли Холидей, Дина Вашингтон, Пэтси Клайн дәуірін «өз басыңнан өткеріп көру» қадамы секілді жазылды. Композицияның лирикалығы сол уақыттағы әндерге тән. Бұл жалғыз жүріп, бәрін жалғыз өзі істеп үйреніп қалған адамның өзіне кекесінмен қарай отырып, ағынан жарылуы: ол енді ешкімді жақсы көре алмай ма, ешкімге сене алмай ма? Алайда кейіпкеріміз махаббатсыз ешкіммен бірге болғысы келмейді.
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"NEVER FALL IN LOVE"
Me and my invisible orchestra
Me and my invisible orchestra
Ұжымның музыкалық дәстүрге бағытталған әні – бір кездері қалыптасқан көркем құндылықтардың маңыздылығын түсінуге, тарихты сезінуге мүмкіндік беретін кемеліне жеткен табысты шешімнің үлгісі. Ән ХХ ғасырдың 60-шы жылдарындағы мәнерде, блюзбен үйлесім таба отырып америкалық джаз жанрында жазылған. Ұжым мүшелері атап өткендей, «бұл композиция Билли Холидей, Дина Вашингтон, Пэтси Клайндердің дәуірін өз басыңнан өткеріп, сезіну үшін дүниеге келген. Бұл жалғыз жүруге және бәрін жалғыз өзі жасауға үйреніп қалған адамның өзіне қатысты аздаған ащы мысқыл қосылған ағынан жарылуы. Ол ешқашан ешкімді жақсы көре алмаймын ба, ешкімге сенім артпаймын ба деп қорқады. Алайда кейіпкеріміз махаббатсыз біреумен бірге болғысы келмейді».
Пайдаланылған құрам – брасс-бэнд, соқпалы секция, электрлі гитара, вокалды партия. Композицияның лирикалық құрамдасы сол заманның әндеріне тән. Мәлімделген тембрлі шешім аспаптар құрамының таңдауымен келіседі, жанрға сәйкес келеді, вокалды орындау мәнерімен күшейе түседі, бұл – мұрын көмей дыбыстарының, сыбдырдың көмегімен өзіндік кеңею, ноталарды кездейсоқ үдету, үрмелі аспаптардың дыбысталуына еліктеу.
Орындаудың блюз мәнері біртіндеп барлық музыкалық жанрларға ене бастайды, осылайша блюз белгілі бір деңгейде танымалдылыққа ие болады. Ұйым бұған дейін бекіткен композициялардың формасы секілді, блюз мақамы негізіндегі әуенмен әрленген үйлесімді шешім «Never Fall In Love» әнінен де өз орнын тапты.
Ән бендинг мәнерінде аспаптық кіріспемен ашылады. Ары қарай ырғақты-секция ырғақ кескінін сақтай отырып бірқалыпты қарқын тудырады. Енді қосылатын вокалды партия да бендинг мәнерін қолданады, бұл әуенге болжау мүмкін емес құбылмалылық, икемділік, қандай да бір мүсінділік элементтерімен жылжу жатықтығын сыйлайды. Сондай-ақ фразаларды аяқтау кезіндегі ырғақты лүпілді және аспаптық орындауды өзіндік тәсіл ретінде атауға болады.
Музыкалық негізді ерекше ұсыну және ұйымдастыру, шығарманы кез келген тыңдарманға қолжетімді қылады, алайда джаз өнерінің тарихын бағалайтындар оны жаңадан оқып рақатын сезінсе болады.
Пайдаланылған құрам – брасс-бэнд, соқпалы секция, электрлі гитара, вокалды партия. Композицияның лирикалық құрамдасы сол заманның әндеріне тән. Мәлімделген тембрлі шешім аспаптар құрамының таңдауымен келіседі, жанрға сәйкес келеді, вокалды орындау мәнерімен күшейе түседі, бұл – мұрын көмей дыбыстарының, сыбдырдың көмегімен өзіндік кеңею, ноталарды кездейсоқ үдету, үрмелі аспаптардың дыбысталуына еліктеу.
Орындаудың блюз мәнері біртіндеп барлық музыкалық жанрларға ене бастайды, осылайша блюз белгілі бір деңгейде танымалдылыққа ие болады. Ұйым бұған дейін бекіткен композициялардың формасы секілді, блюз мақамы негізіндегі әуенмен әрленген үйлесімді шешім «Never Fall In Love» әнінен де өз орнын тапты.
Ән бендинг мәнерінде аспаптық кіріспемен ашылады. Ары қарай ырғақты-секция ырғақ кескінін сақтай отырып бірқалыпты қарқын тудырады. Енді қосылатын вокалды партия да бендинг мәнерін қолданады, бұл әуенге болжау мүмкін емес құбылмалылық, икемділік, қандай да бір мүсінділік элементтерімен жылжу жатықтығын сыйлайды. Сондай-ақ фразаларды аяқтау кезіндегі ырғақты лүпілді және аспаптық орындауды өзіндік тәсіл ретінде атауға болады.
Музыкалық негізді ерекше ұсыну және ұйымдастыру, шығарманы кез келген тыңдарманға қолжетімді қылады, алайда джаз өнерінің тарихын бағалайтындар оны жаңадан оқып рақатын сезінсе болады.
Музыканы заманауи музыкалық тыңдарман мен орындаушылардың талғамына жалтақтамай жазатын композитор, саксофоншы. Бұл көбіне өзге бағыттармен үйлесім тапқан синтездегі рок, алайда өзіне тән ерекшеліктерге – яғни, Дамирдің жеке композициялық тәсілдерімен толықтырылған: кемелдік пен емін-еркіндік, құйындай салуы. Ол ұсақ музыкалық қарама-қайшы компоненттерді бір музыкалық негізде байланыстыра білген. Музыкант jazz, ethno, art rock, indie rock, fusion, ethno rock, jazz rock бағыттарында жұмыс істейді.
Damu
"Apashkas Dance"
Музыкалық туындының атауы оның мазмұнын білдіріп тұр – оның мақсаты да сол. Дегенмен, кей жағдайларда, шығарманың атауы нәтижемен үйлеспей жатады, болмаса тіпті қарама-қайшы келеді. Мұның өзі түпкі ойдың бірегейлігінің, автордың шындыққа деген көзқарасының көрсеткіші бола алады. «Apashkas dance» композициясында би жанрының белгілері болуы керек немесе қандай да бір оқиғаны баяндауы тиіс деп қабылдауымыз мүмкін. Автордың өзі шығарманың қазақстандық той-бизнеске «реверанс» екенін айтады. Алдымыздан индустрия үшін дәстүрлі музыкалық материал шығады, болмаса – музыка тілі арқылы оған деген көзқарасты ұсынады деп күтуге болады.
Дамир Уйсумбаев
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
ДАМИР УЙСУМБАЕВ
DAMU
DAMU
Музыканы заманауи музыкалық тыңдарман мен орындаушылардың талғамына жалтақтамай жазатын композитор, саксофоншы. Бұл көбіне өзге бағыттармен үйлесім тапқан синтездегі рок, алайда өзіне тән ерекшеліктерге – яғни, Дамирдің жеке композициялық тәсілдерімен толықтырылған: кемелдік пен емін-еркіндік, құйындай салуы. Ол ұсақ музыкалық қарама-қайшы компоненттерді бір музыкалық негізде байланыстыра білген. Музыкант jazz, ethno, art rock, indie rock, fusion, ethno rock, jazz rock бағыттарында жұмыс істейді.
Дамир колледжде саксофон класы бойынша оқыған. Бастапқы орындаушылық тәжірибені алғаннан кейін, композиторлық іспен шұғылданады. Музыкант шығармашылық процестің бұл қырын әрдайым өзара байланысты деп қабылдайтын. Дамирді жаңа орындаушылық техникалар мен дыбысты оқшаулаудың ерекше тәсілдері қызықтыратын – осының бәрі оның шығармаларынан көрініс тапқан. Дамирдің ойынша, музыкантқа кез келген уақытта ырғақ немесе әуен түрінде идея келуі мүмкін: «Ары қарай мен музыкалық аспаптардың бірін алып, оны соған сала бастаймын. Барлық идеяны музыкалық редакторға жазамын. Процесс кезінде сәйкесінше құрылым мен көлем алынады. Кейде композицияның тұтастығын және қандай да бір дыбыстың қаншалықты орынды екенін түсінуге көбірек уақыт және тәжірибе керек болады. Артынша өзіндік бастапқы күткен дүниеңді бұзып алмау үшін кемелденіп қалған шығарманы қоя тұратын сәт келеді».
Қазіргі таңда Дамир сыбызғыда, гитарада, бас-гитарада және пернелі аспаптарда ойнайды. Орындаушы және композитор ретінде ол қазақ халық әндерін насихаттауға, музыкалық тілді заманауи құралдармен байыта отырып, оларды біздің заманымызға жақындата түсуге тырысады. Бұл үшін аудиал материалды өңдеумен ғана шектелмей, сондай-ақ оны визуалды тұрғыда толықтырып, видеоклиптер шығарады. Оның жанкүйерлігі, шығармашылық жобаларға деген құлшынысы таңқалдырады. Музыканттың: «Кез келген тәжірибе – үлкен машық» деген сөздері жай айтылмаған.
Дамир Aray Tribute жобасының құрамына кіреді, оның аясында Роза Рымбаева секілді Қазақстандық көптеген заманауи жетекші әртістер өнер көрсетеді. Бұл қазақстандық мәдениет үшін елеулі жоба, оның барлық қатысушылары көпшілік үшін сапалы кәсіби музыканы ұсынуға тырысады.
Резиденция аясында жазылған шығарма – Apashkas Dance, той-бизнесі мен оның қазақстандық музыка нарығына тән көпқырлылығына реверанс. Құрамы: бас, гитара, фортепиано, барабандар, саксофон.
Дамир колледжде саксофон класы бойынша оқыған. Бастапқы орындаушылық тәжірибені алғаннан кейін, композиторлық іспен шұғылданады. Музыкант шығармашылық процестің бұл қырын әрдайым өзара байланысты деп қабылдайтын. Дамирді жаңа орындаушылық техникалар мен дыбысты оқшаулаудың ерекше тәсілдері қызықтыратын – осының бәрі оның шығармаларынан көрініс тапқан. Дамирдің ойынша, музыкантқа кез келген уақытта ырғақ немесе әуен түрінде идея келуі мүмкін: «Ары қарай мен музыкалық аспаптардың бірін алып, оны соған сала бастаймын. Барлық идеяны музыкалық редакторға жазамын. Процесс кезінде сәйкесінше құрылым мен көлем алынады. Кейде композицияның тұтастығын және қандай да бір дыбыстың қаншалықты орынды екенін түсінуге көбірек уақыт және тәжірибе керек болады. Артынша өзіндік бастапқы күткен дүниеңді бұзып алмау үшін кемелденіп қалған шығарманы қоя тұратын сәт келеді».
Қазіргі таңда Дамир сыбызғыда, гитарада, бас-гитарада және пернелі аспаптарда ойнайды. Орындаушы және композитор ретінде ол қазақ халық әндерін насихаттауға, музыкалық тілді заманауи құралдармен байыта отырып, оларды біздің заманымызға жақындата түсуге тырысады. Бұл үшін аудиал материалды өңдеумен ғана шектелмей, сондай-ақ оны визуалды тұрғыда толықтырып, видеоклиптер шығарады. Оның жанкүйерлігі, шығармашылық жобаларға деген құлшынысы таңқалдырады. Музыканттың: «Кез келген тәжірибе – үлкен машық» деген сөздері жай айтылмаған.
Дамир Aray Tribute жобасының құрамына кіреді, оның аясында Роза Рымбаева секілді Қазақстандық көптеген заманауи жетекші әртістер өнер көрсетеді. Бұл қазақстандық мәдениет үшін елеулі жоба, оның барлық қатысушылары көпшілік үшін сапалы кәсіби музыканы ұсынуға тырысады.
Резиденция аясында жазылған шығарма – Apashkas Dance, той-бизнесі мен оның қазақстандық музыка нарығына тән көпқырлылығына реверанс. Құрамы: бас, гитара, фортепиано, барабандар, саксофон.
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"APASHKAS DANCE"
Damu
Damu
Музыкалық туындының атауы оның мазмұнын білдіріп тұр – оның мақсаты да сол. Дегенмен, кей жағдайларда, шығарманың атауы нәтижемен үйлеспей жатады, болмаса тіпті қарама-қайшы келеді. Мұның өзі түпкі ойдың бірегейлігінің, автордың шындыққа деген көзқарасының көрсеткіші бола алады. «Apashkas dance» композициясында би жанрының белгілері болуы керек немесе қандай да бір оқиғаны баяндауы тиіс деп қабылдауымыз мүмкін. Автордың өзі шығарманың қазақстандық той-бизнеске «реверанс» екенін айтады. Алдымыздан индустрия үшін дәстүрлі музыкалық материал шығады, болмаса – музыка тілі арқылы оған деген көзқарасты ұсынады деп күтуге болады.
Нәтижесінде екінші нұсқа ақталып шығады. Таңдалған атау мысқыл ретінде алынған, түпкі мақсат тілі өте қарапайым, материалды да дәл солай жеңіл жеткізетін, терең мағынасы жоқ заманауи қазақстандық музыкалық «индустрияға» деген сын. Ең бірінші назар аударатынымыз, «Apashkas Dance», – орындаушылық тараптан аспапты музыканың күрделі техникалық мүмкіншіліктерін көрсететін музыкалық дамудың үздіксіз табанды ағыны. Дамудың өтпелі түрі тыңдарманға тоқтауға, ойға берілуге мүмкіндік бермейді, әрі билеуге де икемсіз. Тыңдарман ағынға қойып кеткен, шынайы шындықты ғана сезінеді.
Құрамы – тенор-саксофон, соқпалы секция, фортепиано, электрогитара, бас-гитара. Бастапқы сатыда үзік-үзік және синкопа ырғақта кішігірім созылыңқылықпен баяндалатын фортепианоның, соқпалылар мен бас-гитараның партиясы икемге келтіреді. Қайталанатын фаза әр жаңа жүріс сайын түрін өзгерте береді. Мұндай «қадалу» эмоционалды шиеленістің асқынуына алып келеді.
Жалпы шығармада дамудың үш толқыны қолданылған, олар стилі жағынан ауыр рокты еске салатын – дыбысталуы салмақты, созыңқы сәттері бар мәнерлі ауысуымен ерекшеленеді. Бірінші толқын процеске кіріспе секілді ұсынылған, екіншісі қарқынымен және ырғақ-секцияны дамытуымен ажыратылады. Әр қадам сайын саксофонның басты музыкалық фазасы біртіндеп ауырлап, қатты қызып, кейде тіпті техникалық аса ауыр, мүмкіншіліктің шарықтау шегінде орындалатын «долы» дыбысталуға дейін жетеді. Үшінші толқын – барлық аспаптардың партиясындағы динамикалық шың. Шығарма басты музыкалық сөйлеммен аяқталады, алайда соңында ол тек жалғыз электрогитараның үнімен жеткізіледі.
Бұл «реверансты» (композитордың термині) түрліше қабыладуға болады. Дегенмен, ұсынылған шығарманың музыкалық материалы құндылықтарды қайта бағалауға, бүлікшіл бастамаларды оятуға түрткі болатынын нақты айта аламыз. Мәнері барынша айқын мұндай музыка отандық музыка нарығының «өнімдеріне» мазмұны жағынан да, техникалық қырынан да қарсы тұрады.
Нәтижесінде екінші нұсқа ақталып шығады. Таңдалған атау мысқыл ретінде алынған, түпкі мақсат тілі өте қарапайым, материалды да дәл солай жеңіл жеткізетін, терең мағынасы жоқ заманауи қазақстандық музыкалық «индустрияға» деген сын. Ең бірінші назар аударатынымыз, «Apashkas Dance», – орындаушылық тараптан аспапты музыканың күрделі техникалық мүмкіншіліктерін көрсететін музыкалық дамудың үздіксіз табанды ағыны. Дамудың өтпелі түрі тыңдарманға тоқтауға, ойға берілуге мүмкіндік бермейді, әрі билеуге де икемсіз. Тыңдарман ағынға қойып кеткен, шынайы шындықты ғана сезінеді.
Құрамы – тенор-саксофон, соқпалы секция, фортепиано, электрогитара, бас-гитара. Бастапқы сатыда үзік-үзік және синкопа ырғақта кішігірім созылыңқылықпен баяндалатын фортепианоның, соқпалылар мен бас-гитараның партиясы икемге келтіреді. Қайталанатын фаза әр жаңа жүріс сайын түрін өзгерте береді. Мұндай «қадалу» эмоционалды шиеленістің асқынуына алып келеді.
Жалпы шығармада дамудың үш толқыны қолданылған, олар стилі жағынан ауыр рокты еске салатын – дыбысталуы салмақты, созыңқы сәттері бар мәнерлі ауысуымен ерекшеленеді. Бірінші толқын процеске кіріспе секілді ұсынылған, екіншісі қарқынымен және ырғақ-секцияны дамытуымен ажыратылады. Әр қадам сайын саксофонның басты музыкалық фазасы біртіндеп ауырлап, қатты қызып, кейде тіпті техникалық аса ауыр, мүмкіншіліктің шарықтау шегінде орындалатын «долы» дыбысталуға дейін жетеді. Үшінші толқын – барлық аспаптардың партиясындағы динамикалық шың. Шығарма басты музыкалық сөйлеммен аяқталады, алайда соңында ол тек жалғыз электрогитараның үнімен жеткізіледі.
Бұл «реверансты» (композитордың термині) түрліше қабыладуға болады. Дегенмен, ұсынылған шығарманың музыкалық материалы құндылықтарды қайта бағалауға, бүлікшіл бастамаларды оятуға түрткі болатынын нақты айта аламыз. Мәнері барынша айқын мұндай музыка отандық музыка нарығының «өнімдеріне» мазмұны жағынан да, техникалық қырынан да қарсы тұрады.
Музыка оның өмірінде бірден дәл бүгінгідей маңызды орынды иелене қойған жоқ. Бала кезінен Виктория шіркеуде ән салып, көптеген әндерді тыңдап, музыкалық және әдеби тілге терең мән берген, алайда музыка өмірінің және кәсібінің негізіне айналады деп ойламаған. Виканың әкесі үнемі ұйқыға жатар алдында оған музыка қосып беретін болған, себебі қызының бойында жоғары музыкалық талғам қалыптасқанын қалаған. Ол Үштөбеде дүниеге келген, Қытайда «Халықаралық экономика және сауда» бағыты бойынша білім алған. Алайда бұл саланың өзіне жақын емес екенін түсінген. Тілдерді меңгеріп, әсіресе, ағылшын тіліне қызығушылық танытып, оның мәнерлі мүмкіншіліктеріне, айтылу ерекшелігі мен лексикасына тәнті болған.
"Особенная"
Лаундж бен поптан құралған ақжарқын ән. Алғашқы стиль шығарманың басында жұмсақ үннің, ары қарай біртіндеп дами түсетін икемді алмасулардың арқасында, еркіндік әсерін тудыруға көмектеседі. Екіншісі мәтіннің қолжетімділігі, әуенді жеңіл жеткізу және оның қарапайымдылығы арқылы жүзеге асады. Орындау мәнері – шумақтардағы әндету және гитара мен кернейдің сүйемелдеуіндегі шумақтардағы кең жеңіл ырғақты созылымдар.
Автордың көзқарасын ескерер болсақ, «жазылған және ұсынылған мәтін тыңдарманға ақпаратты жеткізуі тиіс», әрине, мәтінге мән бересің. Біздің жағдайда бұл – екі ғашық, олардың эмоционалды байланысы туралы әңгіме.
Автордың көзқарасын ескерер болсақ, «жазылған және ұсынылған мәтін тыңдарманға ақпаратты жеткізуі тиіс», әрине, мәтінге мән бересің. Біздің жағдайда бұл – екі ғашық, олардың эмоционалды байланысы туралы әңгіме.
Tori park
виктория пак
Шығармашылық портрет
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
ВИКТОРИЯ ПАК
TORI PARK
TORI PARK
Музыка оның өмірінде бірден дәл бүгінгідей маңызды орынды иелене қойған жоқ. Бала кезінен Виктория шіркеуде ән салып, көптеген әндерді тыңдап, музыкалық және әдеби тілге терең мән берген, алайда музыка өмірінің және кәсібінің негізіне айналады деп ойламаған. Виканың әкесі үнемі ұйқыға жатар алдында оған музыка қосып беретін болған, себебі қызының бойында жоғары музыкалық талғам қалыптасқанын қалаған. Ол Үштөбеде дүниеге келген, Қытайда «Халықаралық экономика және сауда» бағыты бойынша білім алған. Алайда бұл саланың өзіне жақын емес екенін түсінген. Тілдерді меңгеріп, әсіресе, ағылшын тіліне қызығушылық танытып, оның мәнерлі мүмкіншіліктеріне, айтылу ерекшелігі мен лексикасына тәнті болған.
2018 жылы «Буындар мектебіне» түсіп, рухани тәжірибелерден өтеді. Бір қызығы, мектепте ән жазу және оны өңдеу тәжірибесі болған. Сол уақытта Виктория гитарада ойнауды үйренеді. Ол музыкамен кәсіби түрде айналыспағандықтан, мұндай қабілетім бар шығар деп ойламаған. Алайда тәжірибе жүзінде бірден таңқаларлық нәтиже көрсеткен.
2020 жылы Қазақстанға оралғаннан кейін, «жайлылық аймағынан» шығып, каверлер жазып, оларды интернетке сала бастайды. Белгілі бір тұрғыда бұл аралық Вика үшін әрі тосын, әрі күрделі болды. Себебі, айналасындағы адамдардың көбі оның бұл идеясын құптамады, музыкалық кәсіп аса маңызды емес, жоғары нәтижеге қол жеткізу үшін қаншама уақыт пен мүмкіншілік талап етеді деп есептеді.
Вика ән жанрын жайдан-жай таңдаған жоқ: оның ойынша, ән жанры бірегей. Мұнда мағынасы терең сөз мәтініне ерекше көңіл бөлінеді. Оның әндері толыққандылығымен, ойшылдығымен және құрылымымен ерекшеленеді. Онда махаббат мәселесінен бастап, табиғатты қорғау тақырыбына қатысты толғаныстарға дейін – қысқасы, адамның бүгінгі тіршілігіне тікелей қатысты өмірлік маңызды жағдайлар мен проблемалар көтеріледі.
Вика пернелілерде, гитарада және укулеледе ойнайды. Batyr Lab музыкалық резиденциясының арқасында ол музыкалық студияда тірі ұжыммен жұмыс істеудің алғашқы тәжірибесін алды, әрі музыканттар оған құнды кеңестерін берді. Бұл тәжірибе жоба үшін ән жазу барысында өз жалғасын тапты, себебі әнде дәл осы аса күрделі таңдауды жасау, автордың ән жазу және орындау туралы қиын бірақ маңызды шешім қабылдағаны жайлы айтылады.
Жайма-шуақтық, ішкі жылылық пен қамқорлықты сезу, байсалдылық, өзі таңдаған жолға деген сенімділік – осының бәрі Виканың дауысы мен орындаушылық мәнерінен анық байқалады және оны музыкант әрі композитор ретінде айшықтай түседі.
2018 жылы «Буындар мектебіне» түсіп, рухани тәжірибелерден өтеді. Бір қызығы, мектепте ән жазу және оны өңдеу тәжірибесі болған. Сол уақытта Виктория гитарада ойнауды үйренеді. Ол музыкамен кәсіби түрде айналыспағандықтан, мұндай қабілетім бар шығар деп ойламаған. Алайда тәжірибе жүзінде бірден таңқаларлық нәтиже көрсеткен.
2020 жылы Қазақстанға оралғаннан кейін, «жайлылық аймағынан» шығып, каверлер жазып, оларды интернетке сала бастайды. Белгілі бір тұрғыда бұл аралық Вика үшін әрі тосын, әрі күрделі болды. Себебі, айналасындағы адамдардың көбі оның бұл идеясын құптамады, музыкалық кәсіп аса маңызды емес, жоғары нәтижеге қол жеткізу үшін қаншама уақыт пен мүмкіншілік талап етеді деп есептеді.
Вика ән жанрын жайдан-жай таңдаған жоқ: оның ойынша, ән жанры бірегей. Мұнда мағынасы терең сөз мәтініне ерекше көңіл бөлінеді. Оның әндері толыққандылығымен, ойшылдығымен және құрылымымен ерекшеленеді. Онда махаббат мәселесінен бастап, табиғатты қорғау тақырыбына қатысты толғаныстарға дейін – қысқасы, адамның бүгінгі тіршілігіне тікелей қатысты өмірлік маңызды жағдайлар мен проблемалар көтеріледі.
Вика пернелілерде, гитарада және укулеледе ойнайды. Batyr Lab музыкалық резиденциясының арқасында ол музыкалық студияда тірі ұжыммен жұмыс істеудің алғашқы тәжірибесін алды, әрі музыканттар оған құнды кеңестерін берді. Бұл тәжірибе жоба үшін ән жазу барысында өз жалғасын тапты, себебі әнде дәл осы аса күрделі таңдауды жасау, автордың ән жазу және орындау туралы қиын бірақ маңызды шешім қабылдағаны жайлы айтылады.
Жайма-шуақтық, ішкі жылылық пен қамқорлықты сезу, байсалдылық, өзі таңдаған жолға деген сенімділік – осының бәрі Виканың дауысы мен орындаушылық мәнерінен анық байқалады және оны музыкант әрі композитор ретінде айшықтай түседі.
Рецензия
Антон Сомов, музыкатанушы
Антон Сомов, музыкатанушы
"ОСОБЕННАЯ"
Tori Park
Tori Park
Лаундж бен поптан құралған ақжарқын ән. Алғашқы стиль шығарманың басында жұмсақ үннің, ары қарай біртіндеп дами түсетін икемді алмасулардың арқасында, еркіндік әсерін тудыруға көмектеседі. Екіншісі мәтіннің қолжетімділігі, әуенді жеңіл жеткізу және оның қарапайымдылығы арқылы жүзеге асады. Орындау мәнері – шумақтардағы әндету және гитара мен кернейдің сүйемелдеуіндегі шумақтардағы кең жеңіл ырғақты созылымдар.
Автордың көзқарасын ескерер болсақ, «жазылған және ұсынылған мәтін тыңдарманға ақпаратты жеткізуі тиіс», әрине, мәтінге мән бересің. Біздің жағдайда бұл – екі ғашық, олардың эмоционалды байланысы туралы әңгіме. Дегенмен, тыңдарманға әрдайым сюжеттен тыс шарықтап, өзіне жақын тақырыппен байланыстырып әкетуге мүмкіндік берілген.
Кіріспе бабына келген басқылы мажор аккордтардан басталады, артқы жақтан гитараның сүйемелдеуі пайда болады. Бір қарағанда, әннің ешқандай тың ақпараты жоқ секілді болып көрінуі мүмкін. Алайда музыкалық бейнеліліктің табиғи байланыста таңдалған құралдары, толқын тәрізді мелодия және сатылы қозғалыс аздаған мөлшердегі синкопқа ие қарапайым ырғақты көріністе, әр сөйлемнің соңында әнге жеңілдік пен өзгешелік сыйлап, сөздік мәтінге назар аудартады. Аспаптардың сүйемелдеуіндегі жеке орындалатын трубаны пайдалану тәсілі ерекше, оның бишілік негізі, үйлесімді үндем шешімі, әуезді және «тірі» үні жарқын эмоцияға толы қуат сыйлап, айрықша кеңістік әсеріне бөлеп, тұтас алғанда әнге жаңа серпіліс береді.
Жоғарыда аталғанның бәрі тыңдаушының назарын өзінде ұстап, композицияны үлкен аудиторияға тарата түседі. Ерекше жарқын және жұмсақ колоритке ие Виктория дауысының үндемі, аспаптар құрамы – соқпалы топ, гитара және труба – көпшіліктің талғамына сай келеді. Әннің мәтіні де бейжай қалдырмай, автормен бірге біраз толғанысты бастан өткеруге итермелейді.
Автордың көзқарасын ескерер болсақ, «жазылған және ұсынылған мәтін тыңдарманға ақпаратты жеткізуі тиіс», әрине, мәтінге мән бересің. Біздің жағдайда бұл – екі ғашық, олардың эмоционалды байланысы туралы әңгіме. Дегенмен, тыңдарманға әрдайым сюжеттен тыс шарықтап, өзіне жақын тақырыппен байланыстырып әкетуге мүмкіндік берілген.
Кіріспе бабына келген басқылы мажор аккордтардан басталады, артқы жақтан гитараның сүйемелдеуі пайда болады. Бір қарағанда, әннің ешқандай тың ақпараты жоқ секілді болып көрінуі мүмкін. Алайда музыкалық бейнеліліктің табиғи байланыста таңдалған құралдары, толқын тәрізді мелодия және сатылы қозғалыс аздаған мөлшердегі синкопқа ие қарапайым ырғақты көріністе, әр сөйлемнің соңында әнге жеңілдік пен өзгешелік сыйлап, сөздік мәтінге назар аудартады. Аспаптардың сүйемелдеуіндегі жеке орындалатын трубаны пайдалану тәсілі ерекше, оның бишілік негізі, үйлесімді үндем шешімі, әуезді және «тірі» үні жарқын эмоцияға толы қуат сыйлап, айрықша кеңістік әсеріне бөлеп, тұтас алғанда әнге жаңа серпіліс береді.
Жоғарыда аталғанның бәрі тыңдаушының назарын өзінде ұстап, композицияны үлкен аудиторияға тарата түседі. Ерекше жарқын және жұмсақ колоритке ие Виктория дауысының үндемі, аспаптар құрамы – соқпалы топ, гитара және труба – көпшіліктің талғамына сай келеді. Әннің мәтіні де бейжай қалдырмай, автормен бірге біраз толғанысты бастан өткеруге итермелейді.
Batyr Lab альбомын жарыққа шығару
Batyr Lab-тың келесі кезеңі қатысушылардың әрқайсысына олардың шығармашылық жобаларын іске асыру үшін жарты миллион теңге көлемінде гранттар беру болды; міндетті шарт - Батырға тағы бір құрмет ретінде үрмелі аспаптармен жұмыс істеу болды.
Batyr Lab аясында әр түрлі альбомға біріктірілген 8 шығарма жасалды және жазылды - бұл қатысушыларға іс-қимыл еркіндігі берілген, кураторлық қолдау көрсетілген және ынтымақтастық пен шығармашылық үшін жағдайлар жасалған тәжірибенің нәтижесі.
Batyr Lab аясында әр түрлі альбомға біріктірілген 8 шығарма жасалды және жазылды - бұл қатысушыларға іс-қимыл еркіндігі берілген, кураторлық қолдау көрсетілген және ынтымақтастық пен шығармашылық үшін жағдайлар жасалған тәжірибенің нәтижесі.
Альбом жергілікті музыка индустриясының алуан түрлілігін көрсетеді - бұл өзіндік ерекшелігі, көп мәдениеттілігі және тәжірибелілігі. Топтамада жергілікті көрерменге танымал әртістер де, жаңа дебютанттар да ұсынылған. Альбом 17 желтоқсаннан бастап барлық стримингтік қызметтерде қолжетімді.
17 желтоқсанда біз джаз, классика, поп және этно-фолк сияқты мүлде түрлі жанрдағы 8 бірегей туындыдан тұратын Batyr Lab альбомын шығардық. Альбом барлық сандық платформаларда американдық музыка дистрибьюторы The Orchard-пен серіктестікте шығарылды.
альбом
Batyr Lab Vol.1
Batyr Lab Vol.1
TRACK LIST:
1. Soul Note - "Мой Soul"
2. Damir Uissumbayev - "Apashkas Dance"
3. Nasiafromasia - "Kisses"
4. Arystanbek Abai - "Pray" for chamber ensemble
5. Tori Park - "Особенная"
6. Shyryn Bazarkulova - "Relation" for brass ensemble
7. Me and my invisible orchestra - "Never fall in love"
8. K.O.K.O.N.J.A - "Qonyr jel"
1. Soul Note - "Мой Soul"
2. Damir Uissumbayev - "Apashkas Dance"
3. Nasiafromasia - "Kisses"
4. Arystanbek Abai - "Pray" for chamber ensemble
5. Tori Park - "Особенная"
6. Shyryn Bazarkulova - "Relation" for brass ensemble
7. Me and my invisible orchestra - "Never fall in love"
8. K.O.K.O.N.J.A - "Qonyr jel"
резиденция туралы фильм
Резиденцияның нәтижелерінің бірі Рустам Әбеновтің музыкалық резиденцияның күнделікті өмірін: ол «Batyr Lab музыкалық резиденциясы не үшін өткізілді» деген ең маңызды сұраққа жауап бере отырып, резиденцияның қалай өткенін, қатысушылар немен айналысқанын және не туралы алаңдағанын ашатын жоба туралы фильмінің шығуы болды.
Хрестоматия
КАТАЛОГПЕН ЖҰМЫС ІСТЕДІ:
Орыс мәтінінің редакторы: Майя Акишева
Мәтіндерді қазақ тіліне аудару: Индира Әлімханова
Қазақ мәтінінің түзетушісі: Нұрбол Нұрахмет
Мәтін авторлары: Наргиз Шөкенова, Антон Сомов
Фотографтар: Елена Сорокина, Сабина Амангельдина
Дизайнер: Азиза Киреева
Орыс мәтінінің редакторы: Майя Акишева
Мәтіндерді қазақ тіліне аудару: Индира Әлімханова
Қазақ мәтінінің түзетушісі: Нұрбол Нұрахмет
Мәтін авторлары: Наргиз Шөкенова, Антон Сомов
Фотографтар: Елена Сорокина, Сабина Амангельдина
Дизайнер: Азиза Киреева
Batyr Lab - 2021 резиденциясының тағы бір нәтижесі мүшелер мен қатысушылардың өмірбаяндарын, резиденция күнделіктерін және жазылған шығармалар туралы сыни мақалаларды, партитуралар мен ән сөздерін қамтитын екі тілді оқулық каталогын шығару болды. Мәтіндерді музыкатанушы Антон Сомов дайындаған және біздің онымен жұмысымыз – бұл заманауи Қазақстанда музыкалық сын мәдениетін енгізу және музыканттарымыз үшін кәсіби кері байланысты қамтамасыз ету әрекеті. Каталогтың таралымы – 70 дана. Каталог таралымының бір бөлігі қонақтарға альбомның тұсаукесерінде ұсынылды, ал қалған бөлігін қор тобы үрмелі репертуарды толықтыру үшін оқу орындары мен музыкалық топтарға жіберді.
ҮЛЕС ҚОСУШЫЛАР
Insimple Бюросының негізін қалаушы және бас сарапшы
Алекс Николаев
Алматылық Dj, музыка әуесқойы және коллекционер
Арсен Рысдаулетов
DJ
Тогжан Касенова
DJ және продюсер, In-Beat-Ween Music лейблдың негізін қалаушы
Александр LayFar
жоба командасы
Музыкалық топтар
резиденция фотосуреттер
Бауыржан Сабитов
резиденцияның сэт-дизайны
Жанель Шахан
“Батырхан Шөкенов атындағы қор” қоғамдық қоры қамқршылық кеңесінің басшысы
Бауржан Шукенов
музыкантушы
Жанат Ерманов атындағы Мемлекеттік үрмелі аспаптар квинтеті
Қазылар алқасы
музыкатанушы, қоғам қайраткері, журналист, ұстаз, «Игеру» заманауи музыкалық ансамблінің директоры
Раушан Жұманиязова
музыка сарапшысы, DJ
Нурберген Махамбетов
Insimple Бюросының негізін қалаушы және бас сарапшы
Алекс Николаев
Тәлімгерлер
Дәріс берушілер
Антон Сомов
Нұрболсын Төлеуханның брасс-бэнді
Сөз сөйлегендер
«Игеру» заманауи музыкалық ансамблінің көркемдік жетекшісі
Санжар Байтереков
композитор
Куат Шильдебаев
продюсер, Juzz Entertainment лейблдың негізін қалаушы
Ерболат Бедельхан
резиденция туралы фильм
Рустам Абенов
резиденцияны сәйкестендіру дизайны
Азиза Киреева
2021 резиденция серіктестері
BATYR LAB 2021 ТУРАЛЫ БЫЛАЙ ДЕП ЖАЗАДЫ
Біздің instagram
БІЗДІҢ ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІЛЕРДЕРГІ ПАРАҚШАЛАРЫМЫЗ
ҚОЛДАУЫМЕН